<h2 style="text-align:justify"><strong>Travma Nedir?</span></span></strong></h2> <div style="text-align:justify">Travma, kişinin yaşamını, duygusal ve fiziksel b&uuml;t&uuml;nl&uuml;ğ&uuml;n&uuml; tehdit eden zorlayıcı deneyimlerdir. Aslında &ccedil;oğu kişi hayatında b&ouml;yle bir zorluğu deneyimlemiş olabilir. Travmatik olaylara iş ve mal kaybı, kaza, yakın bir kişinin kaybı, cinsel istismar, şiddet, ter&ouml;r, hastalık &ouml;rnek verilebilir.&nbsp; Travmanın kişiler &uuml;zerindeki etkileri değişebilir. &Ccedil;oğu kişi travma sonrası davranışsal, bilişsel ve bedensel tepkiler verebilir. Bu tepkilere istemsiz akla giren d&uuml;ş&uuml;nceler, gerginlik, heyecan, travmayı hatırlatan durumlardan ka&ccedil;ınma, kabuslar, &ouml;fke, su&ccedil;luluk &ouml;rnek verilebilir. Bazı durumlarda travma sonrası yaşanan bu stres durumu &ccedil;ok uzun s&uuml;rebilir. Bu durum kişi i&ccedil;in zorlayıcıdır ve g&uuml;nl&uuml;k yaşamını b&uuml;y&uuml;k &ouml;l&ccedil;&uuml;de etkiler.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">Ge&ccedil;mişte yapılan araştırmalar, travmaların yarattığı olumsuz etkilere odaklanmış, travma sonrası kişilerin gelişimi ve olumlu değişimler arka planda kalmıştır. Travmatik olaydan sonra olumsuz etkileri yaşayan bir&ccedil;ok insan olduğu gibi travma sonrasında kişinin g&uuml;&ccedil;lenmesi ve gelişmesi de m&uuml;mk&uuml;nd&uuml;r. Araştırmalara g&ouml;re travma sonrasında olumlu değişimler &ldquo;strese bağlı b&uuml;y&uuml;me&rdquo;, &ldquo;algılanan yarar&rdquo; ya da &ldquo;travma sonrası b&uuml;y&uuml;me&rdquo; olarak adlandırılmaktadır. &Ouml;rneğin; zor bir hastalık s&uuml;recinden sonra kişinin hayattaki &ouml;nceliklerini yeniden belirlemesi, hayatın farklı alanlarını g&ouml;rmesi, rutin olarak yaşanan ama hayatın i&ccedil;indeyken fark edilmeyen bazı durumların kişi i&ccedil;in daha anlamlı hale gelmesi, kişinin yaşamını takdir etmesi ve ş&uuml;kran hissetmesi, daha anlamlı ve değerli ilişkiler kurması olarak a&ccedil;ıklanabilir.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">Yapılan araştırmalar sonucu travma sonrası b&uuml;y&uuml;me ile ilgili şu değişkenler belirlenmiştir; bireyin &ouml;zg&uuml;veni ve baş etme y&ouml;ntemlerinin &ccedil;&ouml;z&uuml;m odaklı olması gelişimi destekler. Yaşanan problemlere bakış a&ccedil;ısı, problemi &ccedil;&ouml;zme becerisi, bilişsel esneklik d&uuml;zeyi yaşanan travma sonrası değişimin yordayıcılarındandır.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">Buna ek olarak &ccedil;evresel kaynaklar da &ouml;nemli bir değişkendir; maddi kaynaklar, kişinin sosyal desteğinin (aile, arkadaşlar) olması, sosyo-ekonomik d&uuml;zeyi ve eğitim gibi. Algılanan sosyal destek, kişinin yakınlarının desteğinin y&uuml;ksek olması travma sonrası b&uuml;y&uuml;me i&ccedil;in olumlu bir yordayıcı iken, sosyal baskı ve sosyal aktivitelerin azalması kişiyi olumsuz y&ouml;nde etkilemektedir. Duygularını ifade edebilmesi, yakınlarının yanında olduğunu hissetmesi kişinin olumsuz duygulardan &ccedil;ok olumlu duygulara odaklanmasını sağlayabilir.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify"><strong>Travma sonrası olumlu değişiklikler g&ouml;sterebilen insanların farkı ne? Bunu nasıl başarıyorlar?</span></span></strong></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">Bu kişilerin bazı bireysel &ouml;zellikleri &ouml;n plana &ccedil;ıkıyor. Travma sonrası b&uuml;y&uuml;me ile bağdaştırılan kavramlar; iyimserlik, tutarlılık algısı, dayanıklılık ve psikolojik sağlamlık olarak bulunmuştur. Bu kavramlar, kişiye travma sonrasında b&uuml;y&uuml;me i&ccedil;in yardımcı olan &ouml;zellikler arasındadır. Bu &ouml;zelliklerin hepsi ile ilgili araştırmalar yapılmıştır.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">İyimserlik; yaşanan olumsuz olaylara rağmen kişilerin umutlu ve gelecek ile ilgili olumlu beklentisinin y&uuml;ksek olmasıdır. Psikolojik sağlamlık; esneklik, olumsuz deneyime rağmen hayat amacının korunabilmesi, kendini toparlayabilmesi, &ouml;z-saygı gibi &ouml;zellikleri i&ccedil;erir. Dayanıklılık değişkeni y&uuml;ksek olduğunda; yaşanan zor deneyimlerle ilgili kendini toparlama g&uuml;c&uuml; ve m&uuml;cadeleyi, tutarlılık algısı y&uuml;ksek olduğunda ise olayları analiz etme, stresle başa &ccedil;ıkma ve problem &ccedil;&ouml;zme becerilerinin iyi olduğu bilinmektedir.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">K&uuml;&ccedil;&uuml;k ya da b&uuml;y&uuml;k her insan yaşamında bu t&uuml;r tecr&uuml;beleri deneyimlemektedir. Travma her zaman olumsuz sonu&ccedil;lar doğurmayabilir. Kişi kendini daha g&uuml;&ccedil;l&uuml; hissedebilir ve travmadan bir kazan&ccedil; sağlayabilir.</span></span></div> <div style="text-align:justify">&nbsp;</div> <div style="text-align:justify">Kendinizi yalnız hissetmeyin. Yaşadığınız zor durumlara, yaşam olaylarına farkındalığınızı y&uuml;kseltmek ve farklı bir bakış a&ccedil;ısı kazanmak i&ccedil;in <a href="https://www.psikologofisi.com/"><strong>psikologofisi.com</strong></a> platformumuzdan uzman psikologlarımızla her zaman g&ouml;r&uuml;şebilirsiniz.</span></span></div>
