adderall

Adderall Nedir?

Adderall adlı ilacı inceleyeceğimiz bu blog yazısında amacımız; Adderall’a dair merak ettiğiniz şeyler için genel bir bilgilendirme yapabilmektir. Hiçbir şekilde bir ilaç önerme, kullanım şekliniz üzerine bir tavsiyede bulunma veya doz ayarlaması konusunda fikir verme gibi bir yetkinliğimiz yoktur ve bunlar için mutlaka doktorunuzla iletişime geçmeniz gerekmektedir. 

Doktorunuzun bilgi ve önerisi olmadıkça herhangi bir ilaca başlamamalı, başladığınız ilacı bırakmamalı, başkasının tavsiyesi üzerine bir ilaç denememeli ve ilaçlarınızı başkaları ile paylaşmamalısınız. Her insanın aynı ilaca vereceği cevap ve tedavisinin seyri başkalarından farklıdır. 

Sağlık geçmişiniz, kullanmakta olduğunuz farklı ilaçlar ve takviyeler, özel durumlarınız ve hastalığınızın seyri gibi etkenler doktorunuz tarafından göz önünde bulundurulmalı ve bunlar doğrultusunda eğer bir ilaca başlanacaksa buna doktorunuz karar vermelidir. Keyifli okumalar dileriz…

Adderall Nedir, Ne İçin Kullanılır ?

Adderall dikkat eksikliği bozukluğu ve narkolepsi tedavisinde kullanılan bir amfetamindir. Dekstroamfetamin ve amfetamin beyindeki kimyasalları, hiperaktiviteyi ve dürtü kontrolünü destekleyen sinirleri etkileyen merkezi sinir sistemi uyarıcılarıdır. Şiddetli depresyon için de kullanılabilen bu ilaç İlk kez 1920'li yıllarda Obetrol adı altında piyasaya sürüldü. Adderall reçeteli bir ilaçtır.

Adderall Etken Maddesi Nedir?

Adderall çeşitli amfetamin tuzları içerir. Ana aktif maddeleri dekstroamfetamin ve rasemik amfetamin tuzlarıdır. 

Adderall İle Aynı Etken Maddesine Sahip İlaçlar Hangileridir?

Elvanse ve Dexedrine adlı ilaçlar da Adderall gibi amfetamin içeren ilaçlar arasında sayılabilir.

Adderall Antidepresan Mı?

Adderall, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve narkolepsiyi tedavi etmek için kullanılan bir amfetamindir.

Adderall Nasıl Kullanılır?

Adderall'ı doktorunuzun önerdiği gibi kullanmalısınız. Reçetenizdeki bütün talimatları titizlikle izleyin. Doktorunuz gereklilik durumuna göre dozunuzu değiştirebilir. Bu ilacı size reçete edilenden daha büyük ya da daha küçük miktarlarda veya doktorunuzca tavsiye edilen süreden daha uzun süre kullanmayınız.

Adderall alışkanlık yaratabilir. Bu ilacı asla başka biriyle, özellikle de uyuşturucu kullanımı geçmişi olan biriyle paylaşmayın. İlacı başka insanların ulaşamayacağı bir yerde saklayın. Bu ilacı satmak veya dağıtmak yasa dışıdır. Size verilen tüm hasta bilgilerini, ilaç kılavuzlarını ve kullanım talimatlarını dikkatlice okuyun. 

Sorularınız varsa doktorunuza veya eczacınıza mutlaka sorun. Adderall'ın genellikle sabah ilk iş olarak yemekle birlikte veya yemeksiz olarak alınabildiği bilinmektedir. Kapsülü ezmeyin, çiğnemeyin, ezmeyin veya açmayın. Bütün olarak yutmalısınız. 

Yutmayı kolaylaştırmak amacıyla ilacın içini açabilir ve bir kaşık elma püresinin üzerine serpebilirsiniz. Çiğnemeden yutmalısınız ve karışımı başka zaman kullanmak için saklamamalısınız.

Bu ilacı kullanırken yapacağınız düzenli ziyaretler sayesinde doktorunuzun ilerlemenizi izlemesi gerekecektir. Adderall bazı tıbbi testler sırasında anormal sonuçlara neden olabilir. Sizi tedavi eden herhangi bir doktora bu ilacı kullandığınızı söyleyiniz. Adderall’i oda sıcaklığında saklayın. İlaçlarınızı dikkatlice takip edin ve özenle saklayın. Adderall kötüye de kullanılan bir ilaçtır ve birisinin ilacınızı uygunsuz veya reçetesiz kullanmadığından emin olmalısınız.

Adderall Kullanmadan Önce Bilinmesi Gerekenler Nelerdir?

Adderall bağımlılık yapar ve ilaç kötüye kullanılabilir. Uyuşturucu veya alkol kullanımıyla ilgili sorunlarınız varsa doktorunuzla mutlaka bu konuyu konuşun.

Uyarıcılar; kalp rahatsızlığı olan kişilerde yüksek tansiyon, kalp hastalığı, felç, kalp krizi ve ani ölümle ilişkilendirilmiştir.

Adderall Kaç Mg?

Doktorlar genellikle Adderall'ı olabilecek en düşük etkili dozda yazar. Amacına uygun kullanıldığında bağımlılık veya bağımlılık riski düşüktür.

Adderall'ın reçeteli dozları genellikle günde 5 ila 60 miligramdır (mg). Gençler genellikle günde sadece 10 mg'lık bir dozla başlar. Daha sonra doktorunuz DEHB veya narkolepsi semptomlarınız kontrol altına alınıncaya kadar dozunuzu kademeli olarak artıracaktır.

Adderall Çocuklarda Kullanılır Mı?

Adderall gibi uyarıcı grubu ilaçlar; kan basıncını ve kalp atış hızını arttırabilme etkisinden dolayı dikkatli kullanmak üzere ve ancak doktorun gerekli görmesi durumunda kullanılır.

Yaşlılarda Adderall Kullanımı Nasıl Olur?

Yaşlıların sadece psikotrop ilaçlar değil, her türlü ilacı kullanırken dikkatli olmaları gerekir.

İlaçları vücuttan atmak için gereken iki ana organ olan böbrekler ve karaciğerin, yaşlandıkça işlevleri azalmaya başlar. Bu, aldığınız ilacın vücudunuzda daha uzun süre kalacağı ve yüksek dozda almanız durumunda ise birikebileceği anlamına gelir.

Bu nedenle yaşlılar Adderall gibi ilaçları daha düşük dozda almaya başlarlar ve eğer artış gerekiyorsa doktorları tarafından dozları daha yavaş artırılır.

Hamilelikte Adderall Kullanımı

Adderall hamilelik sırasında alınan birçok ilaç gibi plasentayı geçip bebeğe ulaşarak zarar verebilir. Doktorlar genellikle kadınlara hamilelik sırasında, özellikle de ilk üç aylık dönemde, mümkün olduğunca ilaç tedavisinden kaçınmalarını tavsiye eder. 

Bu dönem bebeğin organlarının oluşmaya başladığı dönemdir. Ancak yüksek tansiyon veya astım gibi ciddi sağlık sorunlarını tedavi etmek için ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle doktorunuz öncelikle risklerinizi kontrol edecektir. 

İlaç kullanmanın riski, hastalığı tedavi edememe riskinden yüksekse doktorlar bebekler ve hamileler için yeni çözümler geliştirebilir.Bu durumlarda yarar ve zarar dengesinin doktorunuzca iyi yapılması önemlidir.

Adderall Bağımlılık Yapar Mı?

Adderall, doktorunuzun önerdiği miktardan fazla alınırsa bağımlılık yapar.

Adderall, dekstroamfetamin ve amfetamini birleştiren reçeteli bir ilaçtır.

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunu (DEHB) ve narkolepsi adı verilen uyku bozukluğunu tedavi etmek için ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanmıştır.

Adderall, merkezi sinir sistemi uyarıcısı saylır.

Ancak doğru dozlarda alındığında DEHB olan kişilerin odaklanmasına ve sakinleşmesine gerçekten yardımcı olabilir.

Adderall'ı alırsanız, ilaç zamanla belirtilerinizi kontrol edemeyebilir ve etkilerini hissetmek için daha fazla ilaç almanız gerektiğini hissedebilirsiniz.

Bazı insanlar coşkulu bir "kafa" deneyimi yaşamak için kasıtlı olarak büyük miktarda Adderall alıyor.

Ancak Adderall'ın aşırı kullanımı veya kötüye kullanılması oldukça tehlikeli olabilir.

Adderall’i reçete edilenden farklı olarak kullanmak yoksunluk semptomlarına, ciddi kalp sorunlarına ve hatta ani ölüme neden olabilir.

Adderall bağımlısıysanız veya bağımlı olabileceğinizi düşünüyorsanız mutlaka doktorunuza söyleyiniz.

Doktorlar bir sonraki adımlara ve tedavilere yardımcı olabilirler.

Adderall Cinsel İşlev Bozukluğuna Sebep Olur Mu?

Adderall gibi psikotrop ilaçların çeşitli yan etkileri olduğu bilinmektedir. Bunlara cinsel yan etkiler de dahildir. Cinsel sürecin aşamaları olan arzu, uyarılma ve orgazm, ilacın yan etkilerinden etkilenebilir. 

Bu yan etkiler arasında cinsel istekte azalma, kadınlarda vajinal akıntı, erkeklerde erektil disfonksiyon ve hatta uyarılma bozukluğu ve orgazmda gecikme sayılabilir.

Adderall Kilo Alımına Sebep Olur Mu?

Birçok yan etkisinin yanında Adderall kilo alımına da sebep olur. Görülebilecek diğer yan etkilerinin arasında uyku bozukluğu, iştahsızlık, baş ağrısı, normalden daha çabuk sinirlenme de bulunur.

Adderall Uyku Yapar Mı?

İnsandan insana değişebileceğini göz önünde bulundurarak uyku bozukluğu yapar. Adderall kimi insanlarda uyku yapabildiği gibi kimilerinde uykusuzluğa da sebep olabilir.

Adderall Ne Kadar Sürede Etki Eder?

Adderall 4-6 saat arası aktif kalan bir ilaçtır.

Adderall Reçetesiz Kullanılabilir Mi?

Hayır, Adderall reçete ile satışı gerçekleşen bir ilaçtır.

Adderall Aile Hekimi Tarafından Yazılabilir Mi?

Adderall spesifik sebeplerden dolayı yazıldığı için alanında yetkili doktorlar tarafından yazılmalıdır.

Adderall Kullanmadan Önce Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

  • Adderall veya diğer sempatomimetikler (lisdexamfetamin gibi) karşı alerjiniz veya başka alerjiniz varsa, ilacı almadan önce doktorunuza veya eczacınıza söyleyiniz.
  • Bu ilaç, alerjik tepkilere ya da diğer sorunlara neden olabilecek aktif olmayan bileşenler içerebilir. Daha fazla bilgi için eczacınıza danışınız.
  • Bu ilacı kullanmadan önce tıbbi geçmişiniz; özellikle de kardiyovasküler hastalık, belirli zihinsel/duygudurum koşullarınız ve bireysel/psikiyatrik hastalık durumlarınız hakkında doktorunuza mutlaka bilgi verin.
  • Aile geçmişinizde veya sizde herhangi bir zamanda; duygudurum bozuklukları, psikotik bozukluklar, intihar eylemi veya düşüncesi, kalp / kalp kapak sorunları, ani ölüm/düzensiz kalp atışı/ritim, felç öyküsü, yüksek tansiyon, hipertiroidizm (hipertiroidizm), bazı göz problemleri (glokom), nöbetler, madde kullanım bozuklukları, kontrolsüz kas hareketleri öyküsü, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı gibi şikayetlere kendinizde veya ailenizde rastlanmışsa, bu durum hakkında mutlaka doktorunuz ile görüşmelisiniz. 
  • Bu ilaç baş dönmesine neden olabilir. 

Araç sürmek, makine kullanmak veya uyanıklık gerektiren herhangi bir görev yapmaktan kaçının. 

  • Adderall kullanırken alkollü içecekleri sınırlayın.
  • Herhangi bir ameliyattan önce, kullanmakta olduğunuz Adderall hakkında doktorunuza veya diş doktorunuza bilgi verin.
  • Çocuklar Adderall yan etkilerine, özellikle de kilo kaybına karşı daha duyarlı olabilirler. Bu ilaç aynı zamanda çocuğunuzun büyümesini de yavaşlatabilir. Bu riski azaltmak için doktorunuz bazen ilacın geçici olarak kesilmesini önerebilir. Çocuğunuzun kilosunu ve boyunu takip edin. Daha fazla bilgi için doktorunuza veya eczacınıza başvurun.
  • Yaşlı yetişkinler bu ilacın olabilecek yan etkilerine, özellikle de göğüs ağrısına, uyku sorunlarına ve kilo kaybına karşı daha duyarlı olabilirler.
  • Hamilelik sırasında bu ilacı yalnızca kesinlikle gerekli olduğunda kullanın. Riskleri ve faydaları doktorunuzla tartışın. Bu ilaca bağımlı annelerden doğan bebekler çok erken doğabiliyor ve düşük doğum ağırlığına sahip olabiliyor. Yoksunluk belirtileri de ortaya çıkabilir. Yenidoğan bebeğinizin ruh halinde herhangi bir değişiklik, huzursuzluk veya olağandışı yorgunluk fark ederseniz hemen ilgili hekiminize bildirin.
  • Bu ilaç anne sütüne geçerek emzirilen bebeklerde istenmeyen etkilere sebep olabilir. Bu nedenle bu ilacı kullanırken emzirme önerilmiyor. Emzirmeden önce hekiminize danışın.

Adderall Hangi Durumlarda Kullanılmaz?

Son 14 gün içinde MAOI aldıysanız bu ilacı kullanmayın. Tehlikeli ilaç etkileşimleri meydana gelebilir. 

MAOI'ler izokarboksazid, linezolid, metilen mavisi enjeksiyonu, fenelzin, tranilsipromini, rasagilin, selegilin içerir. Bazı tahriş edici maddelere karşı alerjiniz varsa Adderall'ı kullanamayabilirsiniz.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipseniz Adderall'ı kullanamayabilirsiniz:

  • Hipertiroidizm, şiddetli anksiyete veya huzursuzluk (uyarıcılar bu semptomları daha da kötüleştirebilir).
  • Yüksek tansiyon;çeşitli kalp rahatsızlığı veya koroner (arter) hastalığı; damar hastalığı veya arterioskleroz. veya uyuşturucu veya alkol bağımlılığı öyküsü.
  • Bazı ilaçlar amfetaminler ve dekstroamfetaminlerle etkileşime girerek serotonin sendromu adı verilen ciddi bir duruma neden olabilir.
  • Almakta olduğunuz diğer tüm ilaçları hekiminize bildirin.
  • Ayrıca opioid ilaçlar, bitkisel ürünler veya depresyon, akıl hastalıkları, Parkinson hastalığı, migren baş ağrıları, ciddi enfeksiyonlar veya mide bulantısı veya kusmayı tedavi etmek için ilaç kullanıyorsanız doktorunuza bildirin.
  • İlaçlarınızı almadan veya değiştirmeden önce doktorunuza danışın.
  • Serotonin sendromunun belirtileri arasında huzursuzluk, halüsinasyonlar (gerçek dışı şeyler duyma veya görme), koma, kalp atış hızında artış, baş dönmesi, terleme, ateş, kas sertliği veya titreme, nöbetler, bulantı, kusma ve ishal vb. yer alır. 

Bu semptomlardan herhangi birini yaşarsanız Adderall almayı derhal bırakın. 

Adderall Açken Mi Tokken Mi İçilmeli?

Yan etkilerini en aza indirmek için Adderall'ın tok karnına alınması tavsiye edilir.

Adderall Hangi İlaçlarla Birlikte Kullanılamaz?

Bazı ilaçlar amfetaminler ve dekstroamfetaminlerle etkileşime girerek serotonin sendromu adı verilen ciddi bir duruma neden olabilir. Adderall kullanıyorsanız ya da kullanacaksanız, aldığınız diğer tüm ilaçları doktorunuza bildirin. 

Ayrıca opioid ilaçlar, bitkisel ürünler veya depresyon, akıl hastalığı, Parkinson hastalığı, migren, ciddi enfeksiyonlar veya bulantı ve kusmayı tedavi etmek için kullanılan ilaçlardan da alıyorsanız doktorunuza son. 

İlacınızı alma şeklinizi veya zamanınızı değiştirmeden önce doktorunuzla konuşun. 

Adderall’in Dozunu Kaçırırsanız Bir Şey Olur Mu?

Almayı unuttuğunuzu fark ettiğiniz dozu hatırladığınız anda alın. Ancak sıradaki doza yeterince vakit kalmadıysa kaçırılan dozu atlayın. Kaçırılan dozu telafi etmek için ek doz almayın.

Adderall Aşırı Doz Durumunda Ne Yapılmalı?

Adderall doz aşımında derhal bir doktora başvurun veya acil durum numarası 112'yi arayın. Adderall doz aşımı ölümcül olabilir. Doz aşımı belirtileri arasında huzursuzluk, titreme, kas spazmları, hızlı nefes alma, kafa karışıklığı, halüsinasyonlar, panik, saldırganlık, kas ağrısı veya zayıflığı ve koyu renkli idrar sayılabilir. 

Bu belirtilere depresyon ve yorgunluk da eşlik edebilir. Doz aşımının diğer belirtileri arasında mide bulantısı, kusma, ishal, karın ağrısı, düzensiz kalp atışı, uyuşukluk, bayılma, nöbetler ve koma yer alır.

Adderall Yan Etkileri Nelerdir?

Adderall'a karşı herhangi bir alerjik reaksiyon belirtisi  varsa derhal tıbbi yardım isteyin. Bunlar;

  • Nefes almada zorluk
  • Yüzün, dudakların, boğazın ve dilin şişmesi
  • Kalp sorunlarının belirtileri (göğüs ağrısı, nefes almada zorluk, bayılacakmış gibi hissetme)
  • Psikoz belirtileri (halüsinasyonlar)
  • Yeni davranış sorunları, saldırganlık, düşmanlık, paranoya
  • Dolaşım probleminin belirtileri (uyuşukluk, ağrı, soğukluk, ellerde veya ayaklarda açıklanamayan yaralar veya cilt renginde değişiklik. Soluk, kırmızı veya mavi görünme)
  • Nöbetler (konvülsiyonlar)
  • Kas spazmları (tikler)
  • Görmedeki farklılıklar
Yazar
Avatar
Şebnem Akı KaraoğluUzman Psikolog1 Ocak 2024
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı