sosyopat kişilik bozukluğu

Sosyopat Kişilik Bozukluğu Nedir?

İçindekiler


İçeriğimizde sizler için sosyopat kişilik bozukluğunu inceledik. Sosyopat kişiliğinin psikopat kişilik bozukluğundan ayrıldığı noktaları sizler için derledik. 
Hayatınızdaki insanın sosyopat olduğunu nasıl anlayabileceğiniz konusunda sizlere kılavuz olmaya çalıştık. Keyifli okumalar dileriz…

Sosyapat Nedir? Sosyopat Kimlere Denir?

Sosyopati; başka insanların haklarını, duygularını umursamayan, topluma göre uygun olmayan davranışlarda bulunan, kuralları ve kanunları takmayan ve sonuçları düşünmeden hareket eden bireyler için kullanılır. Sosyopat, psikolojik bir terimdir, bir ruh sağlığı problemidir ve antisosyal kişilik bozukluğu olarak da bilinir. Sosyopat bireylerde agresiflik ve dürtüsellik ön plandadır. Bu bireyler, diğer bireylere zarar verici şekilde davranmaktan çekinmezler, yarattığı sorunlardan ya da yıkımlardan genellikle pişmanlık duymazlar. Sosyopati, ciddi bir sorun olup bireyin günlük hayatında işlevlerini yerine getirmesini engelleyebilir. 

Sosyopati Belirtileri Nelerdir?

  • Sosyopat kişiler, empati yeteneğinden yoksundurlar, bu nedenlere insanların üzüntüsünden, zararından ya da yıkımından dolayı pişmanlık duymazlar. İnsanlara düşünmeden zarar verebilir ve acımasız davranabilirler.
  • İnsanlara karşı düşmanca tavırlar sergilerler ve saldırgan davranabilirler. 
  • Oldukça ilgi çekici ve karizmatik görünürler. Herkesi etkilemeye çalışırlar ve bunu da çoğu zaman başarırlar. 
  • Manipülasyon yetenekleri gelişmiştir, insanları kolay bir şekilde kandırabilirler. 
  • Çok sık yalan söylerler ve yalan söylemekte profesyonel davranırlar, yalan söyledikleri kolay kolay anlaşılmaz. Söyledikleri yalanların sonucunu düşünmezler, onlar için önemli olan anı kurtarmaktır. Yalan söylemelerinin en temel sebebi karşısındaki insanı etkilemek ya da kendini yüceltmektir. 
  • Sorumsuz davranırlar. Yaptıkları eylemlerin sonucunu başkalarına yıkar ve sorumluluktan kaçarlar. Okul, iş hayatı gibi yerlerde de sorumluluklarını yerine getirmez ve genelde yarıda bırakırlar. 
  • Duygusal ya da fiziksel ilişkiden mümkün olduğunca kaçarlar. Gerçek anlamda ilişki sayıları düşüktür ya da hiç yoktur. 
  • Egoları fazladır, kendilerini büyük görürler ve kibirli insanlardır. 
  • Öfke duygusunu oldukça yoğun yaşarlar. Agresiflerdir ve bir anda parlayabilirler, sinirlenme eşikleri düşüktür. 
  • Planlı hareket etmezler, yapacağı eylemin sonucunu düşünmez ve o an ne yapmak istiyorlarsa onu yaparlar.

Psikoterapinin Sosyopati Üzerine Olan Etkileri Nelerdir?

Bir ruh sağlığı problemi olan sosyopati, kontrol altına alınabilir. Destek sürecinde psikoterapi ve psikiyatristler tarafından reçete edilecek ilaçlar kullanılmaktadır. Psikoterapi, özellikle hastanın davranışlarının kontrol altında tutulmasında yararlıdır ve davranışların kaynağına inilir. Bireyin empati yeteneğinin geliştirilmesi ve duygularını tanıması amaçlanır, sosyal ilişkiler güçlendirilmeye çalışılır ve öfke kontrolünün sağlanması hedeflenir. Desteğin başarısı hastanın durumunun farkında olmasına ve sürece devamlılığına bağlıdır. Çoğu sosyopat, durumunun farkında değildir ve bu da kontrol altında tutabilmesini güç kılar. Bireysel terapi, grup terapisi, bilişsel-davranışçı terapi seçeneklerinden yararlanılabilir. Fakat unutulmamalıdır ki sosyopati konusunda psikolojik destek oldukça karmaşık ve uzun süreli bir süreçtir. Sabırlı olmak ve psikoterapiye aktif olarak katılım gereklidir. 

Sosyopat Biri İle Beraber Olduğunuzu Gösteren İşaretler

Psikopatlığın yanında sosyopat bireylere de toplumda rastlanma ihtimali gitgide artmaktadır. Peki ilişki içerisinde olduğunuz bireyin sosyopat olma ihtimalini hiç düşündünüz mü? Sosyopat olduğunun farkında olmadan ilişkiye başlamış olabilirsiniz, belki de hala farkında değilsinizdir. 

Bunun nedeni de sosyopat bireylerin karşısındaki insanı kandırma konusunda usta olmaları ve yüksek manipülasyon yetenekleridir. Hatta istediklerinde çevresini etkileme yetenekleri oldukça yüksek olduğu için sosyopat ve psikopat bireylerle ilişkilere oldukça sık rastlanmaktadır. Peki, ilişki içerisinde olduğunuz kişinin sosyopat olduğunu nasıl anlayabilirsiniz? 

Sosyopat bireyler, ilk başta sizi tavlamak için her şeyi yapacaktır. Dış görünüşlerine oldukça önem verirler, size her an abartılı şekilde iltifatlar eder ve göklere çıkarırlar. Her ne kadar abartılı ve gerçek dışı sözler olduğunu bilseniz de sizi manipülatif yönleriyle etkisi altına alırlar. Sadece sizi de değil, çevrenizde, ortamınızda bulunan herkesi etkilemeye çalışırlar. 

Ağızları çok iyi laf yapar ve kiminle nasıl konuşması gerektiğini, karşı tarafı nasıl etkileyeceğini oldukça iyi bilirler. Yani girdiğiniz her ortamda sevgiliniz herkesi etkilemeye çalışıyor, tüm ilginin kendi üstünde olmasını istiyorsa bu ilk işaret olabilir. 

Egoları da bir diğer işarettir. Narsistik kişilik özellikleri sosyopat bireylerde yaygındır fakat narsistlerden farklı olarak egoları oldukça yüksektir. Kendisini çok iyi gösterir ve mükemmel biriyle ilişki yaşadığınızı düşünüyor olabilirsiniz. Bu yüksek egoları yüzünden tavırlarınıza tahammül edemezler. Onlara göre tavır koyamazsınız, trip atamazsınız, çünkü kendilerinin mükemmel olduğunu düşünürler. Tavır koyduğunuzda agresif tavırlarla karşılaşırsınız. 

Çok fazla yalan söylerlerler. Yalan söylerken düşünmezler ve bu onları bazen zor duruma sokabilir. Bunu sizi etkilemek ya da kendini yüceltmek için yapabilirler. Sizi etkilediğinin farkına vardıkça yalanları daha da abartabilirler. 

Gerçek bir arkadaşlıkları genellikle yoktur. Bu ipucu belki de en önemli ipucu olabilir. Çevresindeki insanlar ile iletişimleri tutarsızdır. Yaşadıkları sıkıntıları üzülmeden kolayca atlatıyor ve bir dostu yoksa bu düşünmenizi gerektirebilir. Karşısındaki kişiye göre konuşmalarını şekillendirirler ve oldukça yüzeysel konuşurlar. Herkesle iyi anlaşıyor gibi bir imaj çizebilirler fakat ilişkilerinin bir temeli yoktur.

Geçmişleri hakkında pek konuşmaz ve gelecek planları yapmazlar. Sosyopat bireylerin bir işte uzun süre kalmaları ve bir ilişkiyi sürdürmeleri zordur. Genellikle önceki iş hayatı, arkadaşlıkları, ailesi vs. ile problem yaşamış ve bitirmiştir. Bu nedenle bu konudan mümkün olduğunca bahsetmezler. Uzun süreli bir iş ya da ilişki planı da yapmazlar, genellikle anı kurtarma çabası içindedirler. Gelecekle ilgili sizi etkilemek adına bir sürü söz verseler dahi bu sözler zamanı geldiğinde gerçekleşmez. 

Karşınızdaki kişinin size ve diğer insanlara karşı tavırları, davranışları çok önemlidir, karakterinin bir yansımasıdır. Eğer partnerinizin psikopat ya da sosyopat olduğuna dair bir şüpheniz varsa temkinli olmalısınız. Unutmayın, psikopati ve sosyopati psikolojik bir bozukluktur ve görülme sıklığı sanıldığı kadar az değildir. 

Psikopatlar ve Sosyopatları Birbirlerinden Ayıran Özellikler Nelerdir?

Psikopat ve sosyopat terimleri halk arasında sıklıkla birbirinin yerine kullanılmakta ve çoğu insan tarafından da anlamlarının aynı olduğu sanılmaktadır. Fakat bu iki bozukluk ince bir çizgiyle de olsa birbirinden ayrılan iki farklı klinik bozukluktur. Belirtileri birbirine oldukça benzer ama belirtilerin şiddetleri ve baskın olan belirtiler farklıdır. Psikopatların ve sosyopatların farklılıkları şu şekilde sıralanabilir: 

  • Psikopatlar, eylemlerini gerçekleştirirken soğukkanlı ve duygusuz davranırlar; sosyopatlar ise genellikle agresif, sinirli ve dürtüsel davranışlar sergilerler.
  • Psikopatlar, hareketlerinin sonucunu düşünür ve eyleme geçmeden önce plan yapar, her şeyi kafasında hallettikten sonra harekete geçer; sosyopatlar yapacağı eylemin sonucunu düşünmez, planlı hareket etmez ve anlık davranışlar sergilerler. 
  • Psikopatlar, başkalarının duygusunu önemsemez ama kendi çıkarları için önemsiyormuş gibi davranır ve karşıdaki kişiyi buna ikna edebilir; sosyopatlar, karşısındakinin duygusunu umursamaz ve bunu açıkça belli eder. 
  • Psikopatlar, işledikleri suçları ya da yapmış oldukları eylemleri saklamak adına bir yandan da normal yaşamına devam edebilir ve günlük işlerini bir sorun yokmuş gibi halledebilirler; sosyopatlar ise günlük işlerini ve sorumluluklarını yerine getirmede oldukça güçlük çekerler ve genellikle başarısız olurlar. 
  • Psikopatlar, insanlarla gerçek duygusal ilişkiler kurmazlar fakat kendi çıkarları için sığ ve sahte ilişkiler kurarlar; sosyopatlar için ise duygusal olsun olmasın bir insanla ilişki ve bağ kurmak çok zor olsa da gerçek duygusal bir ilişki kurabilirler. 
  • Psikopati bozukluğu genellikle doğuştan gelen bir bozukluktur; sosyopati ise genellikle çevresel faktörler ve olumsuz yaşam deneyimleri sonrasında ortaya çıkmaktadır. 
Yazar
Avatar
Şebnem Akı KaraoğluUzman Psikolog13 Şubat 2024
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı