Uçak Fobisi: Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Uçak (Uçuş) Fobisi Nedir?

Uçak yolculuğu, günümüzde bir yerden bir yere ulaşmak için kullanılabilecek en kolay ve hızlı yöntem. Arkadaş ve akraba ziyaretleri, tatiller, iş gezileri için çoğumuzun öncelikli tercihi hem daha çabuk hem de daha az yorucu olduğu için uçak ile seyahat etmek. Ancak uçuş fobisi olan kişiler için böyle bir düşünce bile fazlasıyla rahatsız edici ve korku verici olabilir.

Aviofobi olarak adlandırılan uçuş fobisine en genel anlamıyla uçağa binmekten korkmak ve bu korkunun anksiyete düzeyine varması olarak tanımlanabilir. Genellikle çocuk yaşlarda başlayan bu fobinin, çeşitli etkenler ile yetişkinlik döneminde de ortaya çıktığı görülebilir. Uçuş fobisi kişinin uçma eylemi ya da düşüncesine karşı şiddetli ve tekrarlayan korku duyması anlamına gelir ve en çok rastlanan fobilerden biridir. Uçuş fobisi olan kişiler sadece uçağa bindiklerinde değil, uçma düşüncesinde dahi yoğun bir anksiyete (kaygı) yaşadıkları için genellikle bu eylemden kaçınırlar. Bazı kişilerde hissedilen şiddetli anksiyete duygusunun panik ataklara da yol açtığı bilinir. 

Yapılan çalışmalar uçak seyahatinin, can kaybı oranının en az olduğu ulaşım biçimi olduğunu göstermektedir. Bu nedenle belli bir dayanağı olmayan fobilerden biri olarak kabul edilir. Kadınlarda daha yaygın olarak görülen bu psikolojik rahatsızlığın, uygun yöntemler ile çözüme kavuşması mümkündür.

Uçuş fobisinden kurtulmak için bir uzman desteği alınması gerekir. Bu durumda Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmeye hemen başlayabilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz terapi seansları ile sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz. Unutmayın, her zaman yanınızdayız.

Uçak (Uçuş) Fobisinin Nedenleri

Uçuş fobisi de diğer tüm fobilerde olduğu gibi birçok farklı etkenin bir araya gelmesiyle oluşan, öğrenilmiş bir korku türüdür. Tam da bu sebeple ortaya çıkma nedenleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Kişinin bilişsel düzeyde hangi uyaranları tehdit olarak algıladığı fobinin gelişip gelişmeyeceği konusunda ayırt edici olabilir. Örneğin; uçuş esnasında yaşanan türbülanslar, basınç değişimi nedeniyle oluşan kulak çınlamaları hatta kanamaları kişinin önceden var olan endişeleriyle birleşerek uçma eylemine karşı yoğun bir kaygı yaşamasına neden olabilir.

Kişilerde uçuş fobisine yol açabilecek diğer nedenler;

• Geçmişten gelen stresli deneyimler
• Kişilik özellikleri (Kontrolü elden bırakmakta zorluk yaşayan bireylerde daha sık görülür)
• Hava yolu ile seyahat hakkında bilinen yanlış öğretiler
• Biyolojik yatkınlık

Uçak (Uçuş) Korkusu Nasıl Yenilir?

Uçuş korkusunu yenmek için öncelikli olarak korkunun nasıl başladığını ve neyin bu korkuyu tetiklediğini bulmak gerekir. “Uçaktan neden korkulur?” sorusunun türbülans, kalkış anı ya da kalabalık ve ayrılmanın mümkün olmadığı bir ortamda bulunmak gibi birçok cevabı vardır. Öncelikle bu sorunun doğru cevabını bulmak uçak korkusundan kurtulmanın ilk yoludur.

Uzman bir psikolog desteği ile çözülebilecek olan bu soruna karşın bireysel olarak alınabilecek önlemler de mevcuttur;

• Uçağa binmeden hazırlık yapın. Uçuş öncesinde hava durumu ve akımlarını kontrol edin. Bu kendinizi hazırlıklı hissetmenizi sağlayacak. 
• Uçuş anında odak noktanızı değiştirin. Sürekli aynı düşünceye odaklanmak yerine artık çoğu hava yolu şirketinin uçuş sırasında dikkatinizin dağılmasına yardımcı olmak için sunduğu uçak içi eğlence araçlarına yönelin. Bu hizmetlerden yararlandığınızda dikkatinizi dağılacak ve kaygınız önemli ölçüde azalacaktır.
• Yalnız seyahat etmemeye çalışın. Yanınızda arkadaşlarınız ya da ailenizden birinin olması kendinizi güvende hissetmenize yardımcı olabilir. Ayrıca kaygılarınız hakkında konuşmaktan da çekinmeyin. 
• Uçuğa binmeden önce yoga, derin nefes egzersizleri, meditasyon gibi rahatlamanızı sağlayacak aktiviteler yapmak daha rahat bir yolculuk geçirmenize yardımcı olabilir.
• Uçuş sırasında kaygı yaşadığınızda derin nefes almak da rahatlamanızı sağlar. Doğru bir şekilde derin nefes almak sinir sistemi üzerindeki etkisinden dolayı stresi ve kaygıyı giderir, kendiniz daha iyi hissetmenizi sağlar.

Uçak (Uçuş) Fobisi Nasıl Tedavi Edilir? 

Uçak (uçuş) fobisi yaşayan kişilerde genellikle yüzleştirme, korku duyulan obje/eylem ile ilgili algıları yeniden yapılandırma ve rahatlama alıştırmaları gibi teknikleri içeren bilişsel davranışçı terapi yöntemleri tercih edilir. Yüzleştirme terapilerinin geleneksel uygulamalarında psikolog uçuş fobisi olan kişiyi gerçek bir uçağa götürerek korkularıyla yüzleşmesini sağlamaya çalışır. Günümüzde sanal gerçeklik uygulamaları da yüzleştirme terapilerinde tercih edilen ve başarılı olduğu kanıtlanan yöntemlerdendir. 

Uçak fobisini yenmeye yardımcı olabilecek uygulamalar şu şekilde sıralanabilir;

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT)

Fobiler için birinci basamak destek kabul edilen bilişsel davranışçı terapi uçak korkusu için de uygulanabilir. Korku ve sonucunda kaygıya neden olan olumsuz düşünceleri değiştirmeye odaklanan bir yaklaşımı benimser.

Maruz Kalma

Uçak korkusunun üstesinden gelmenin en iyi yolunun maruz kalma olduğu konusunda birçok uzman görüş bildirmiştir. Maruz kalma yöntemleri, sanal gerçeklik ve uçuş simülasyonu ile uygulanabileceği gibi gerçekten uçağa binme şeklinde de gerçekleştirilebilir.

Sistematik Duyarsızlaştırma

Bu yöntemde uçma fobisi gibi fobilere karşı aşamalı maruz kalma sistemi uygulanır. Bireyin, korkulan nesne ya da durumuna aşamalı olarak maruz kalması hedeflenir.

Grup Dersleri

Farklı bir psikolojik hastalığı olmayan kişilere uçuş korkusu kursları da sıklıkla önerilir. Genellikle birkaç gün süren ve hava yolu firmaları tarafından sunulan bu dersler kişinin uçuşun güvenliği hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar. Kişi dersler sırasında pilotlarla tanışabilir, hava yolu güvenliği hakkında bilgi alabilir ve kısa süreli uçak yolcuğu yapabilir.  Süreçleri öğrenip çevreye aşina olmak daha rahat hissedilmesini sağlar ve korkuyu yenmede yardımcı olur.  

İlaç Tedavisi

Zaman zaman bulantı ya da anksiyete gibi uçma korkusuyla ilişkili belirli semptomları hafifletmeye yardımcı olmak için ilaç kullanımı da önerilebilir. Ancak ilaçlar bazı semptomları ortadan kaldırmakla birlikte fobiden kurtulma noktasında başarılı sonuçlar doğurmaz. Uçuş fobisi olan kişiler hava yolu ile seyahat etmek durumunda kaldıklarında sakinleştirici ilaçlar ya da alkol ile kendilerini telkin etmeye çalışabilirler ancak bu yöntemler de kalıcı bir iyileşme sağlamaz.

Online terapi almak, Uzmanlarımız ve platformumuz hakkında daha fazla bilgi edinmek için 15 dakikalık ücretsiz seanslarımıza hemen başvurabilirsiniz.