Xanax Nedir? Ne İçin Kullanılır?

Xanax (Alprazolam) Nedir?

Xanax (alprazolam) sakinleştirici etkisi bulunan ve çeşitli psikolojik hastalıkların tedavi sürecinde etkin olarak kullanılan psikiyatrik bir ilaçtır. Yeşil reçeteli bir ilan olan Xanax, kaygı bozuklukları (anksiyete) ve panik bozukluklarının tedavisinde uzman bir psikiyatrist tarafından yeşil reçeteli olarak verilen bir ilaç olarak beyindeki kimyasallara etki eder. Özellikle şiddetli korku, panik ve endişe nöbetleri üzerinde etkili olduğu bilinir.

Bağımlılık yapma riski olan bu yeşil reçeteli psikiyatrik ilaç bu nedenle uzun süreli kullanılmaz. Ancak doktor tavsiyesi ile alındığı gibi ancak doktorun uygun gördüğü zamanda bırakılabilir. Aksi takdirde tam tersi etki yaratarak şiddetli kaygı nöbetlerine neden olabilir. Bu nedenle ilaç mutlaka reçete eden doktorun talimatlarına tamamen uyularak alınmalıdır.

Xanax’ın ana maddesi olan alprazolam, benzeodiazepin ilaç grubuna ait oldukça hızlı sonuç veren bir sakinleştirici türüdür. Böylece ilaç kısa süreli kullanımda dahi etkin sonuç verir ve talimatlara uygun kullanıldığı takdirde güvenli bir ilaçtır.

Yaygın kullanılan psikiyatrik ilaçlardan biri olan Xanax tedavisinin yanı sıra bir terapiye ihtiyaç duyuyorsanız, Psikologofisi üzerinden deneyimli isimlerle görüşmeye hemen başlayabilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz online terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz.

Xanax Ne İçin Kullanılır?

Xanax’ın ana etkin maddesi olan alprazolam beyindeki kimyasal aktiviteyi etkiler ve kaygıyı azaltma özelliği gösterir. Oldukça hızlı bir şekilde kana karışsa da etki süresi kullanan kişinin yaşına, kilosuna ve psikolojik durumunun şiddetine göre değişiklik gösterebilir. En hızlı 5 dakika içinde etkisini gösterebilirken, en geç 1 saat içinde tam etkisini gösterdiği bilinir.

Xanax özellikle;

• Yaygın kaygı bozukluğu belirtilerini,
• Panik bozukluklarını ve panik atağı,
• Depresyon ile birlikte ortaya çıkabilen şiddetli endişe nöbetlerini tedavi etmek amacıyla kullanılır.

Xanax zihinsel fonksiyonları kontrol eden önemli bir kimyasal olan gamma-aminobutirik asit (GABA) seviyesini artırıcı etki gösterir. Bu etkisi sayesinde kullanımıyla birlikte;

• Endişeli ruh hali düzelir,
• Kişinin kaygıları azalır,
• Zihin sakinleşir ve önüne geçilemeyen kötücül düşünceler azalır,
• Vücut gevşer,
• Uykuya dalmak kolaylaşır.

Anksiyete rahatsızlığının yanı sıra şiddetli kaygı nöbetlerinin görüldüğü depresyon halinde antidepresanlara ek olarak yardımcı ilaç olarak reçete edilebilir. Ancak depresyonu tek başına tedavi etmediği unutulmamalıdır. Hatta tersi bir etki göstererek bazı kişilerin depresif hissetmesine yol açabilir ya da zaten depresyonda olan kişilerin durumunu kötüleştirebilir. Aynı zamanda intihar düşüncesini tetiklemek gibi ciddi yan etkileri olduğu için depresyon tedavisi gören kişilerin ilacı kullanmaya başlamadan mutlaka doktora bilgi vermesi gerekir.

Xanax Nasıl Kullanılır?

• Tabletler çiğnemeden ve bütün olarak, mutlaka bir bardak su ile birlikte yutulmalıdır.
• Midede rahatsızlık hissetmemek ve mide bulantısı ihtimalini ortadan kaldırmak için yemek yedikten sonra içilmesi tavsiye edilir.
• Eğer doz atlandıysa, kesinlikle dengelemek için çift doz alınmaması gerekir.
• İlacın etkisi yeterince güçlü gelmiyorsa bile bireysel kararla dozun artırılmaması gerekir. Doktorun reçete ettiğinden fazla doz alımı ciddi sonuçlara neden olabilir.
• Tam tersi ilacın etkisi fazla gelirse dozun azaltılmaması ya da kullanımın birden kesilmemesi gerekir. Bağımlılık yapabilen bir ilaç olduğu için aniden kesilmesi yoksunluk belirtilerine neden olabilir. Bu durumda mutlaka doktor ile görüşülmesi gerekir.
• Xanax psikiyatrist tarafından kişiye özel reçete edilen bir ilaçtır. Bir başkası ile paylaşılması ya da başka birinin tavsiyesi ile kullanılması tehlikelidir. Kötü amaçlı kullanım ihtimallerinin önlenmesi için güvenli bir yerde saklanması tavsiye edilir.
• İlacın doktorun tavsiye ettiği şekilde ve dozda kullanılması çok önemlidir. Bilinçsiz kullanımı tedaviye katkı sağlamayacağı gibi farklı sorunlara da neden olabilir.
• İlaç kişinin uykulu ya da sersem hissetmesine, konsantrasyon bozukluğuna ve kaslarda fonksiyon bozukluğuna yol açabilir. Kişi, ilacın kendini nasıl etkilediğini gözlemlemeden araç ve makine kullanımından kaçınmalıdır.
• Ameliyat öncesi ya da diş tedavisi gibi uyuşturma işleminin yapıldığı tıbbi süreçlerde ilacın kullanıldığına dair sağlık görevlileri bilgilendirilmelidir.

Xanax Doz Hesabı

Xanax kullanımına düşük dozlar ile başlanır ve hasta üzerindeki etkisine göre doz miktarı zamanla artırılabilir. Genellikle başlangıç dozu olarak günde üç kez birer adet olacak şekilde 0,25 mg ya da 0.5 mg’dır. Yine gün içine bölünmüş dozlar olarak günde toplam 3 mg’a kadar artırılabilir. Doz değişimleri boyunca hasta kontrol altında tutulur ve bir yan etki görülmesi halinde dozda tekrar düzenlemeye gidilebilir.

Xanax Kullanım Süresi

Xanax, kısa süreli tedavilerde kullanılan bir ilaçtır ve genellikle 4 haftadan fazla kullanımı için reçete edilmez. Tüm süreç boyunca kişi doktor kontrolünde olur. Toplam tedavi süresi ilacın bırakılması için dozun kademeli olarak düşürüldüğü zaman da dahil olmak üzere en fazla 12 haftadır.

Xanax Doz Aşımı

Reçete edilenden fazla dozda ilaç alınması halinde kişide uyuşukluk, zihinsel karmaşa, konuşmada bozukluklar, tansiyon düşmesi ve nefes darlığı gibi ciddi yan etkiler görülür. Yanlışlıkla fazla ilaç kullanılması halinde, mutlaka en yakın hastaneye başvurulma ve tıbbi yardım alınması gerekir.

Xanax Yan Etkileri

Xanax’da da her ilaçta olduğu gibi çeşitli yan etkilerin görülme riski vardır. Her hastada görülmeyen bu etkiler, bazı kişilerde çok şiddetli de seyredebilir. Yan etkilerin görülme süresi de yine kişiden kişiye değişebilir. Aşağıda etkilerden herhangi biri sizi rahatsız edecek şiddette yaşandığında mutlaka doktorun bilgilendirilmesi gerekir.

• Depresif ruh hali,
• Uyuşukluk ve sersemlik,
• Hafıza sorunları,
• Konsantrasyon kaybı,
• Konuşma bozukluğu,
• Denge kaybı,
• Baş ağrısı,
• Cinsel istekte değişiklikler,
• Ereksiyon problemleri.

Bu yaygın görülen yan etkilerin yanında ilacın nadiren görülen ancak acil müdahale gerektiren ciddi yan etkileri ise şu şekildedir;

• Öfke patlamaları,
• Saldırganlık,
• Sanrılar görme,
• İdrara çıkamama,
• Sarılık,
• Alerjik reaksiyonlar.

Xanax Hangi İlaçlarla Kullanılamaz?

Farklı ilaçlarla birlikte kullanılması halinde Xanax’ın etkisi güçlenebilir ve vücuttan atılımı zorlaşabilir. Bu da aşırı doz etkisi göstermesine neden olabilir. İlerleyen aşamalarda solunum sorunları, sürekli uyuma hali ve hatta koma gibi çok ciddi yan etkiler ortaya çıkabilir. Birlikte kullanılmaması gereken ilaçların başlıcaları şunlardır;

• Uyku ilaçları,
• Öksürük ilaçları,
• Antidepresan ilaçlar,
• Şizofreni gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan antipisikotik ilaçlar,
• Epilepsi ilaçları,
• Alerji ilaçları,
• Mantar enfeksiyonu ilaçları,
• Doğum kontrol ilaçları,
• Kas gevşeticileri,
• HIV/AIDS ilaçları

Xanax tedavisine başlamadan önce doktorunuzu reçetesiz ilaçlar ve takviyeler dahil kullandığınız tüm ilaçlar ile ilgili mutlaka bilgilendirmeniz gerekir. Bu ilaçların yanı sıra ilacın vücuttan atılımını engelleyebilen greyfurt ve üzüm yemekten de kaçınılması gerekir. Ayrıca, yine ilacın sakinleştirici etkisini artıracak olan sarı kantaron, melisa ve kediotu gibi şifalı bitkiler de ilacın kullanıldığı sürece kullanılmamalıdır.

Xanax kullanılırken kesinlikle alkol kullanılmaması gerekir. Alkol ilacın etkisini artırıp vücuttan atılmasını zorlaştırdığı gibi uyuşukluk ve hafıza kaybı gibi ciddi yan etkilere de yol açabilir.

Xanax Kimler Tarafından Kullanılmamalı?

• İlacın ana etkin maddesi alprazolama ya da içeriğinde laktoz gibi herhangi bir maddeye alerjisi olan kişiler,
• Miyastenia Gravis hastaları,
• Şiddetli solunum problemleri ve nefes alma güçlüğü yaşayanlar,
• Karaciğer sorunları yaşayanlar,
• Uyku apnesi olanlar,
• 18 yaşından küçük olanlar,
• Daha önce ciddi bir zihinsel rahatsızlık geçirmiş olanlar,
• Alkol sorunu yaşayanlar,
• Uyuşturucu madde ve ilaç bağımlılığı olanlar ya da geçmişinde böyle bir durum için tedavi görmüş olanlar Xanax kullanmamalıdır.

Ayrıca, Xanax anne karnında gelişmekte olan bebek için de zararlı olabilir. Bu sebeple hamile kalınması halinde ilaç alımının durdurulması ve doktora bilgi verilmesi gerekir. Ayrıca, bebek için zararlı olabileceği için emzirme döneminde de ilaç reçete edilmez.

Online terapi almak, uzmanlarımız ve platformumuz hakkında daha fazla bilgi edinmek için 15 dakikalık ücretsiz seanslarımıza hemen başvurabilirsiniz.