Antidepresan ilaçları

Antidepresan Nedir? Ne İşe Yarar?

Antidepresan, depresyon başta olmak üzere birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde yaygın olarak kullanılan, ilk olarak 1950’li yıllarda kullanılmaya başlanmış bir ilaçtır. Günümüzde pek çok türü bulunan bir ilaç grubu olan ve mutlaka hekim reçetesiyle kullanılan antidepresanlar toplumsal inancın aksine bağımlılık yapmazlar. Özellikle depresyon tedavisinden son derece başarılı sonuçlar antidepresanlar depresyon dışında anksiyete, panik atak ve kronik ağrılar gibi pek çok alanda kullanılmaktadır.

Yapılan son araştırmalar “antidepresanlar işe yarıyor mu?” sorusunu çok net bir şekilde yanıtlamıştır. Psikolojik hastalıklar da aynı fiziksel hastalıklar gibi insanın hayatını olumsuz etkilemekte ve tedavi edilmediği sürece kişinin tüm hayat kalitesini düşürmektedir. Bu nedenle kendinizi kötü hissediyor, günlük hayatın akışına uyum sağlamakta zorlandığınızı düşünüyorsanız bir uzmandan destek almaktan çekinmemelisiniz.

Bir psikiyatrist yönlendirmesi ve reçetesi ile kullanabileceğiniz antidepresan tedavisinin yanı sıra bir terapiye ihtiyaç duyuyorsanız, çözüme yönelik adımlar atmaya başlamak için Psikologofisi üzerinden deneyimli kişilerle görüşmeye hemen başlayabilirsiniz. Sesli ya da görüntülü gerçekleştireceğiniz terapi seansları ile hayatınızdaki sorunlarınıza çözüm bulabilirsiniz.

Antidepresan Nedir?

Antidepresan en genel anlamıyla depresyon ve diğer psikolojik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaç grubuna verilen addır. Günlük hayatın stresinde, her insanın kendini kötü hissettiği dönemler olabilir. Ancak bilindiği üzere depresyon halinde bu mutsuz ruh hali günler boyunca sürülebilir. Birçok insan tarafından diğer psikolojik hastalıklar kadar ciddiye alınmasa bile dünyadaki her 10 insandan biri hayatı boyunca depresyon geçirmektedir. Ve depresyon ancak doğru tanı ve tedavi ile çözüme ulaşılabilir bir durumdur. Özellikle depresyon tedavisinde kullanılan antidepresanlar da bu sebeple çok önemlidir. Depresyon hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için “Depresyon Nedir? Depresyon Belirtileri ve Türleri Nelerdir?” içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Genellikle depresyon tedavisinde kullanılsa da antidepresanlar birçok psikolojik rahatsızlığın tedavisinde etkili olabilirler. Obsesif kompulsif bozukluğu olanlar, yaygın anksiyete bozukluk görülen kişiler, travma sonrası stres bozukluğu yaşayanlar ve uzun süren kronik ağrıları olan hastalar da hekim yönlendirmesiyle antidepresan tedavisi görebilir.

Antidepresan Nasıl Etki Eder?

Antidepresanların, beyinde salgılanan nörotransmitter adı verilen kimyasalların seviyelerini arttırarak etki eder. Bilindiği üzere nörotransmitterlerden serotonin ve noradrenalin kişinin ruh halini ve duygu durumunu direkt olarak etkiler. Antidepresanlar da bu moleküllerin hücre içine geri alınmasını önler ve böylece depresyonun tedavi edilmesini sağlarlar.

Ayrıca, nörotransmitterler sinir hücrelerinden gönderilen ağrı sinyallerini de etkiler. Bu da çeşitli antidepresanların kronik ağrıları rahatlatmasını sağlar. Ancak unutulmamalıdır ki, antidepresanlar depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların semptomlarını tedavi edebilirler. Nedenlerinin tedavi edilmesi içinse terapi ve ilaç tedavisi kombinasyonun uygulanması daha doğru olacaktır.

Antidepresan Nasıl Kullanılır?

Antidepresan ilaçlar, genellikle tablet ya da kapsül şeklinde olur ve bir uzman tarafından reçete edilerek  hastalık semptomlarını iyileştirecek en düşük dozla kullanılmaya başlanır. İlacın ilk etkilerinin görülebilmesi için hiç doz atlanmadan en az iki hafta kullanılması gerekir. İlacın ilk gününden etki etmesi ya da düzensiz kullanarak sonuca ulaşmak mümkün değildir. 

Depresyon yaşayan bir kişinin antidepresan ilacın yararlı olup olmadığını gözlemleyebilmesi için reçete edilen ilacı uygun dozda ve yeterli süre kullanmış olması gerekir. Ancak bir ay kadar düzenli kullanıma rağmen, şikayetlerinizde herhangi bir iyileşme görmediğiniz takdirde mutlaka doktorunuza bilgi vermeniz gerekir. Duruma göre doktorunuz doz artırımı ya da ilaç değişikliği yapabilir.

Antidepresan Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Antidepresanlar, sadece bir uzman psikiyatrist reçetesi ile kullanılabilir. Çevrenizdeki kişilerin tavsiyesi ile antidepresan kullanımına başlamak son derece tehlikelidir. 
  • İlaca sadece başlarken değil, kullanım süreci boyunca da doktorla iletişimde olunması ve yönlendirmelerine uyulması gerekir. 
  • Antidepresanların her ilaç gibi yan etkileri olabilir. İlacı kullanmaya başlamadan önce prospektüsünü okuyarak bu konuda bilgi edinmeniz ve beklenmeyen bir etki gördüğünüzde doktorunuza danışmanız gerekir.
  • Antidepresanlar hemen etki gösteren ilaçlar değillerdir. Kısa dönem kullanımdan sonra etki etmediği düşünülerek bırakılmaması gerekir. Tedaviyi bitirirken de hekim yönlendirmesiyle hareket etmek çok önemlidir. 
  • Sağlıklı bir tedavi süreci için, farklı ilaçlarla birlikte antidepresan kullanımına dair mutlaka doktora danışmak gerekir.

Antidepresanların Yan Etkileri

Antidepresan kullanımına başlanan ilk iki haftada sıklıkla görülen yan etkiler, düzenli kullanımla birlikte kademeli olarak azalır. Görülen yan etkiler kullanılan ilaç tipine göre değişiklik gösterebilir. Yan etkilerin çok rahatsız edici bir boyuta geldiği noktada psikiyatristin konu ile ilgili mutlaka bilgilendirilmesi gerekir. 

  • Sürekli uyuma isteği ya da uykuya dalmada zorluk
  • Uyuşukluk
  • Anksiyete
  • Sersem hissetme
  • Ağız kuruluğu
  • Mide bulantısı
  • Kabızlık gibi sindirim sistemi sorunları
  • Baş ağrısı
  • Cinsel isteksizlik başta olmak üzere cinsel problemler
  • Hızlı kilo alma 
  • Ani kilo kaybı
  • Kas titremeleri

Nadir de olsa antidepresan ilaç kullanan kişilerde intihar düşünceleri görülebilir. Özellikle 20’li yaşların başında antidepresan kullanan kişilerin risk altında olduğu bilinir. Bu yan etki hissedildiği anda psikiyatriste mutlaka bilgi verilmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki tüm yan etkiler her antidepresan ilaçta görülmez. Ayrıca, her hastada yan etki görülmeyebilir.

Antidepresanlar Hakkında Sık Sorulan Sorular

Antidepresan depresyon tedavisinde etkili olur mu?

Antidepresan, kullanmaya başlar başlamaz etki göstermeyecektir. Ancak düzenli kullanımda depresyon tedavisinde etkili olduğu bilimsel çalışmalarla ortaya konulmuştur.

Antidepresan kilo aldırır mı?

Yapılan çalışmalar, antidepresanların uzun süreli kullanımının, kilo almaya neden olabileceğini göstermiştir. Ancak depresyonun kilo alımına neden olduğu bilinir. Bu yüzden sağlık için antidepresan kullanımıyla birlikte sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz önerilir.

Hamileler antidepresan kullanabilir mi?

Hamileliğin ilk evrelerinde antidepresan ilaçlar genelde kullanılmaz. Ancak gerekli durumlarda hamileler tarafın kullanılabilecek hafif etkili antidepresanlar hekim yönlendirmesiyle alınabilir.

Emziren anneler antidepresan kullanabilir mi?

Emziren annelere normal koşullarda antidepresan kullanımı tavsiye edilmez. Ancak annenin durumu çok ağırsa, emziren annelerde kullanılabilecek antidepresanlar da vardır. Gerekli durumlarda annenin sağlığı için anne sütü kesilebilir.

Antidepresan birden bırakılır mı? 

Antidepresan ilaçlar aniden kesilirse yoksunluk belirtileri ortaya çıkar. Baş dönmesi, dengesiz yürüme, yorgunluk ve baş ağrısı görülür. Diğer yandan hastalık kısa sürede tekrarlar. 

Antidepresanlarla birlikte alkol kullanılabilir mi?

Alkol ile birlikte antidepresanın kullanımı doğru değildir. Zaten bir depresan olan alkolle birlikte antidepresan alındığında, uyuşukluk ve baş dönmesi yaşanabilir. Ayrıca rahatsızlığın belirtileri de kötüleşir.

Antidepresanlar yiyecek ve içeceklerle etkileşir mi?

Bir grup antidepresan ilacın kafeinin etkisini arttırdığı bilinir. Bu da kullanan kişilerde çarpıntı ve huzursuzluk görülmesine neden olabilir. Ancak bu durum tüm antidepresanlar için geçerli değildir.

Online terapi almak, Uzmanlarımız ve platformumuz hakkında daha fazla bilgi edinmek için 15 dakikalık ücretsiz seanslarımıza hemen başvurabilirsiniz.

 

 

Yazar
Avatar
Eren Artun ErgülPsikolog9 Eylül 2021
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı