<p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygısı olan kişiler adaptasyon sorunu yaşamazlar, kendi değerlerinin farkındadırlar ve insanlarla etkili iletişim kurarak rahatlıkla kendilerini ifade edebilirler. Bu nedenle öz saygı oldukça büyük bir öneme sahiptir. Beraberinde öz güven ve öz şefkati de getiren öz saygı, eksikliğinde bireyin yaşamını zorlaştıran ancak elbette sonradan geliştirilebilen bir olgudur. Bu yazımızda <strong>öz saygı</strong>, öz saygı düşüklüğü ve öz saygıyı geliştirmek konuları üzerinde duracağız. Keyifli okumalar dileriz…</span></p><h2 id="oz-saygi-nedir" name="oz-saygi-nedir"><span style="font-family:Arial,sans-serif;font-size:16pt;"><strong>Öz Saygı Nedir?</strong></span></h2><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygı; kişinin kendine ne kadar değer verdiğinin bir ifadesidir.&nbsp;</span></p><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kişinin kendini ne kadar sevdiği, ne kadar onayladığı, yaptıklarını ne kadar takdir ettiği ve tüm bunların genel bir ifadesi olarak ‘kendine ne kadar saygı duyduğu’ aslında öz saygısı ile vücut bulur.&nbsp;</span></p><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Yeterince öz saygısı olan bir insan:</span></p><ul><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Bir şey başardığında kendini takdir edeceği gibi başarısız olduğunda da kendini kabul eder ve değerinden kaybetmediğini bilir.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Yaşadığı ve yaşayacak olduğu şeyler ile baş edebileceğine inanır.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Sevgilisinden ayrıldığında ya da bir arkadaşlığı bittiğinde kendi değerinden eksilmediğinin farkındadır.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Aynı zamanda öz şefkati vardır ve öz güvenlidir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/sinir-koymak-ve-hayir-diyebilmek"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>Kolayca ‘hayır’ diyebilir</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> ve istediği/istemediği şeyleri rahatlıkla ifade edebilir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Sağlıklı sınırlara sahip olduğu gibi kendi sınırları ve kapasitesinin de bilincindedir.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kendi içinde huzurlu ve mutludur.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Yaşadığı herhangi bir negatif durum karşısında </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/sucluluk-psikolojisi"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>suçluluk psikolojisine</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> sürüklenmez çünkü öz şefkati yüksektir.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/kurban-psikolojisi"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>Kurban psikolojisine</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> yatkınlığı yoktur çünkü davranışlarının sorumluluğunu alabilir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Eleştiri kabul eder ve bunlar üzerine düşünmeyi bilir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz güveni geliştiği için </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/yetersizlik-duygusu"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>yetersizlik duygusuna</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> sahip değildir; kendi kapasitesinin ve yapabileceği/yapamayacağı her şeyin farkındadır, kendinden beklentileri gerçekçidir.</span></li></ul><h2 id="oz-saygi-eksikligi" name="oz-saygi-eksikligi"><span style="font-family:Arial,sans-serif;font-size:16pt;"><strong>Öz Saygı Eksikliği</strong></span></h2><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygı eksikliği beraberinde birçok sorunu getirir. Kişide öz güven ile yakından bağlantısı olan öz saygının eksik olması, kendine verdiği değerin azlığına ve beraberinde kendi davranışlarını onaylamamasına; tüm bunların sonucunda da kendine saygı duymamasına yol açar.&nbsp;</span></p><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygı eksikliği diğer birçok psikolojik sorunun oluşumu açısından da önemli bir rol üstlenir. Özellikle öz güven düşüklüğü, </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/psikolojik-hastaliklar/depresyon"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>depresyon</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> ve </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/psikolojik-hastaliklar/anksiyete-nedir-belirtileri-ve-tedavisi"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>anksiyete bozukluğu</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> gibi psikolojik sorunların kapısını öz saygı eksikliği aralamaktadır.&nbsp;</span></p><h2 id="oz-saygi-eksikliginin-belirtileri" name="oz-saygi-eksikliginin-belirtileri"><span style="font-family:Arial,sans-serif;font-size:16pt;"><strong>Öz Saygı Eksikliğinin Belirtileri</strong></span></h2><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygı eksikliğinin en yaygın görülen belirtileri şöyledir:</span></p><ul><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kendi başarılarını takdir etmemek.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Ufak başarısızlıklarda dahi kendine acımasız davranmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Hayatından çıkan her insan ile değerinin de azaldığına inanmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kendi kapasitesinin farkında olmamak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Başına gelen her olayda suçluluk psikolojisine ya da kurban psikolojisine kapılmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kendi gücüne inanmamak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Sevildiğine inanmamak</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Olaylara negatif bir pencereden bakmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Kendini rahatça ifade edememek ve hayır diyememek.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Yetersizlik duygusuna sahip olmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Eleştiri kabul etmemek. Aynı zamanda kendisine yapılan eleştirilerden de çok fazla etkilenmek.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Beklentilerini hep düşük tutmak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Sağlıklı sınırlar koyamamak ve kendi sınırlarının farkında olmamak.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/antisosyal-kisilik-bozuklugu"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>Asosyalliğe</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> yatkınlık.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Yapılan iltifatları kabul etmede zorlanmak.</span></li></ul><h2 id="oz-saygi-eksikligi-neden-olur" name="oz-saygi-eksikligi-neden-olur"><span style="font-family:Arial,sans-serif;font-size:16pt;"><strong>Öz Saygı Eksikliği Neden Olur?</strong></span></h2><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygı azalıp artabilen ve bazı faktörlere bağlı olarak değişen bir olgudur. Öz saygıyı etkileyen en önemli faktörler; genetik, yaşamsal deneyimler, imkanlar, yaş ve kişinin karakteristik özellikleridir. Bu ölçüde öz saygı düşüklüğünün nedenlerini şöyle sıralayabiliriz.</span></p><ul><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Negatif bir iç ses</strong>: Kişinin doğuştan gelen bir özellik olarak genellikle olumsuz düşünen bir insan olması, yani negatif iç sese sahip olması doğrudan öz saygısını etkileyecek ve ister istemez düşürecektir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Travmatik olaylar</strong>: Yaşanan bazı travmatik olaylar kişide psikolojik sorunlara yol açacağı gibi kişinin öz saygısında da eksikliğe neden olacaktır. Örneğin zorbalığa maruz kalmak, </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/tacize-maruz-kalmak"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>tacize maruz kalmak</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> gibi travmatik olaylar öz saygının düşüşünde önemli etkenlerdir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Baskıcı bir aile ve kötü geçen çocukluk dönemi</strong>: Çocuğun kendi kararlarını almasına izin vermeyen, üstünde baskı kuran bir aileyle büyümesi kapasitesinin farkına varamamasına, sağlıklı sınırlar geliştirememesine ve sonucunda da öz saygı düşüklüğü yaşamasına sebep olacaktır.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Başarısız olmak</strong>: Bir sınavda başarısız olmak, kariyerinde başarısız olmak ya da bir ilişkinin içinde başarısız olmak gibi aslında hayatın olağan akışında oldukça normal olan ve herkesin başına gelebilecek şeyler kimi zaman kişide öz saygı eksikliğine sebep olabilecektir.&nbsp;</span></li></ul><h2 id="oz-saygiyi-gelistirmek" name="oz-saygiyi-gelistirmek"><span style="font-family:Arial,sans-serif;font-size:16pt;"><strong>Öz Saygıyı Geliştirmek</strong></span></h2><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Öz saygısını artırmak kişinin ilerideki hayatı için kendine yapabileceği en büyük iyiliklerden biridir. Öz saygınızı geliştirmek için yapabileceğiniz önerilerimizi sizin için derledik.</span></p><ul><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Eksi ve artı yönlerinizi kabul edin</strong>: Fazla mütevazi olmak, yani artı yönlerini kabul etmemek ve iltifatları büyük bir mahcubiyetle karşılamak öz saygıyı düşürür ancak bunun yanında eksi yönlerini reddedip eleştiri kabul etmemek de öz saygıyı düşürecektir. Bunun yerine hem eksi hem artı yönlerinizi kabul etmeli; iltifat ve eleştirileri sağlıklı sınırlar içerisinde özümsemelisiniz.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Mükemmeliyetçi olmayın</strong>: İyi beklentilere sahip olmak ve yüksek hedefler belirlemek elbette güzeldir ancak sürekli mükemmeli beklemek ve </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/mukemmeliyetcilik"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>mükemmeliyetçi</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> bir insana dönüşmek öz saygıyı oldukça kötü etkileyen faktörlerdendir, mükemmeli hedeflemek yetersizlik duygusunu besleyebilir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Meditasyon yapın</strong>: Özellikle öz saygıya odaklanan </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/meditasyon-nedir-nasil-yapilir"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>meditasyonlar yapmak</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> ve olumlamaları tekrar etmek size yardımcı olacaktır.</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Yeniliklere açık olun</strong>: Yeni hobilere, yeteneklere, sosyal alanlara açık olmak kendinizdeki yenilikleri keşfetmenizi sağlayacak ve böylece öz saygınızı artırmaya yardımcı olacaktır.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Kıyaslama yapmayın</strong>: İyi ya da kötü yönlerinizi daima başkalarıyla kıyaslamak öz saygınızı düşürecek ve yetersizlik duygusunu canlandıracak en önemli etkenlerdendir. Bunun yerine kendinizin ve başkalarının olumlu yönlerini takdir etmek ve olumsuz özelliklerini yargılamamak size iyi gelecektir.&nbsp;</span></li><li style="list-style-type:disc;"><span style="font-family:Arial,sans-serif;"><strong>Spor yapın</strong>: Spor yapmak hem yaşadığınız </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/ozguven-eksikligi"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>öz güven düşüklüğü</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> ve buna bağlı olarak öz saygı düşüklüğünü yenmenize yardımcı olacak hem de salgıladığı </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/blog/serotonin-mutluluk-hormonu-nedir"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>serotonin hormonu</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> sayesinde daha mutlu hissetmenize yardımcı olacaktır.&nbsp;</span></li></ul><p><span style="font-family:Arial,sans-serif;">Tüm bunlar öz saygıyı geliştirmek için yapabileceklerinizdir. Ancak hedefleriniz için ve kendinizi geliştirmek için çabalamadan yalnızca yukarıdakileri uygulayarak öz saygınızı geliştirmek oldukça zordur. Aynı zamanda öz saygı düşüklüğünün hayatınıza olan etkilerinden kurtulmak ve sağlıklı sınırlar çizerek öz saygınızı sağlam bir temele oturtmak isterseniz, profesyonel psikolojik destek almaktan da çekinmemelisiniz. Dilerseniz bir dakikanınızı ayırarak alanında uzman onlarca psikoloğumuzdan birini seçerek </span><a style="text-decoration:none;" target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.psikologofisi.com/"><span style="color:#1155cc;font-family:Arial,sans-serif;"><u>online terapi</u></span></a><span style="font-family:Arial,sans-serif;"> randevunuzu hemen şimdi olurşturabilirsiniz.</span></p>
Henüz yorum yapılmadı