prozac ne işe yarar

Prozac (Fluoksetin) Nedir? Ne İçin Kullanılır?

Prozac (Fluoksetin) nedir?  

1972 yılında Eli Lilly şirketi tarafından üretilen 1986 yılından beri tıbbi amaçlar için kullanılan Prozac, Dünya Sağlık Örgütü tarafından en etkili ve güvenli ilaçlardan biri olarak listelenmiştir. 2016 yılında Amerika’da 23 milyon kutu Prozac reçetelenmiş, yılın en çok reçetelenen 29’uncu ilacı olmuştur. En sık tercih edilen ilaçlardan biri olarak, hala hekimler tarafından sıklıkla reçete edilmektedir.

Etken maddesi fluoksetin olan Prozac, selektif serotonin geri alım inhibitörü (SSRI) ilaç grubundan sıklıkla depresyon tedavisinde kullanılan bir antidepresandır. Aynı zamanda obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve yeme bozukluğu (bulimia) tedavisinde de kullanılır. 

Hem şurup hem de kapsül formu bulunan ve reçeteli bir ilaç olan Prozac, kapsül formunda sarı ve yeşil renkteki kapsüllerin üstünde ‘Lilly 3105’ yazılı olup, 16 ve 24 kapsüllük kabarcıklarda iki farklı ambalaj formunda, şurup formunda ise 70 ml’lik, nane kokan ve nane tadına sahip bir çözeltidir. Kahverengi şekilde üretilen şişelerinde renksiz ve şeffaf bir sıvıdır. 

Birçok antidepresana oranla daha az yan etki gösterir. Ayrıca bu yan etkiler genellikle hafif seyreder ve düzenli kullanımda azalır. Hekim kontrolünde düzenli olarak kullanılan Prozac kişinin kendini iyi hissetmesini sağlayan bir antidepresandır.

 

Prozac (Fluoksetin) ne için kullanılır?

Prozac; depresyon, panik atak, obsesif kompulsif bozukluk, yeme bozuklukları ve adet öncesi sendromunun tedavisinde kullanılır. Kişinin ruhsal durumunu, uykusunu, iştahını dengeler ve günlük hayatın akışına adapte olmasını sağlar. Kötü ruh halinin azalmasını desteklediği gibi korku ve endişeye neden olan düşünceleri de azaltır. Ayrıca obsesif kompulsif bozuklukta görülen kompulsiyonları da kontrol altına alır. 

 

Prozac (Fluoksetin) etkin maddesi nedir?

Prozac’ın etken maddesi fluoksetindir. 20mg fluoksetine denk gelecek oranda 22,36 mg fluoksetin hidroklorür içerir.

Fluoksetin, serotonin geri alımını engelleyerek depresyon durumunun dengelenmesinde rol oynar fakat dopamin ve noradrenailinin geri alımını engellemez. Bu yüzden genellikle bu inhibitör depresyon tedavilerinde kullanılır.

18 yaşından küçük hastalarda fluoksetin gibi SSRİ grubu inhibitörlerin ve bu gruba benzer antidepresanların kullanımı, doktor gözetiminde olmalıdır. Bu yaş grubu hastalar (klinik deneylerde en yüksek riskli grup 25 yaş altıdır.) bu ilaçları kullanmaya başladıktan sonra intihara meyil ve saldırganlık davranışlarını gösterme risklerine yüksek miktarda sahiptirler. Normalde kullanım tavsiye edilmese de mecbur durumlarda ilaç kullanımı doktorun sürekli gözetimi altında yapılmalıdır.

Etken maddesi Fluoksetin olan ilaçlar nelerdir?

  1. Depreks 20 Mg 16 Kapsül 
  2. Florak 20 Mg 16 Kapsül
  3. Fulsac 20 Mg 
  4. Soulzac 20 Mg/5ML Oral Çözelti (70 Ml)
  5. Zedprex 20 Mg 16 Kapsül

 

Prozac (Fluoksetin) antidepresan mıdır?

Prozac bir antidepresan ilaç grubu olan seçici serotonin geri alım inhibitörlerinden (SSRİ) birisidir. Bu birim ilaçlar beyin hücrelerimizde bulunan serotonin alıcı hücrelerinde geri alımı engelleyip , alıcı hücrelerin daha fazla serotonin almasına sebep olmakta ve depresyon durumunda genellikle kullanılmaktadır. 

Beyaz reçeteyle satılan Prozac diğer antidepresanlar gibi sadece uzman psikiyatri hekimleri tarafından reçete edilmektedir. (bkz. Prozac aile hekimi tarafından yazılabilir mi? )

 

Prozac (Fluoksetin) nasıl kullanılır?

  • İlacı bir miktar suyla birlikte, çiğnemeden ve emmeden yutunuz.
  • Prozac doktorun reçete ettiği şekilde her gün aynı saatlerde su ile birlikte içilir. 
  • Doktorunuzun söylediği ölçekler dışında kullanımdan kesinlikle kaçınınız.
  • İlacın dozu hastalığın türü ve şiddetine göre doktor tarafından belirlenir. 
  • İlaç kullanımına genellikle düşük dozla başlanır ve doktor kararıyla doz giderek arttırılabilir. 
  • Sıvı formda ilaç kullanılması halinde ilaç kutusundan çıkan ölçek kullanılır. Evdeki kaşık veya başka bir ölçekle içmek doğru değildir. 
  • İlaç 1-2 hafta içerisinde etkisini göstermeye başlar; 1 ay içinde de kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlar. Eğer 1 ayın sonunda düzenli ilaç kullanımına rağmen hastalık semptomlarında değişiklik olmazsa mutlaka doktora bilgi verilmelidir. (bkz. Prozac (Fluoksetin) ne kadar sürede etki eder ?)
  • Bütün antidepresan ilaçlarda olduğu gibi Prozac da kendinizi iyi hissettiğiniz an bırakılacak ilaçlardan asla değildir. Hastalığın geçip geçmediğine kendiniz değil bir doktorun karar vermesi gerekir. İlaç ancak doktor kontrolünde dozu kademeli olarak azaltılarak bırakılabilir.
  • İlacın dozu, doktor tarafından birçok farklı faktör göz önüne alınarak hesaplanır. Hastanın yaşı, hastalığının şiddeti, diğer hastalıkları, vücudun ilk doza tepkisi ilaç dozu hesaplanırken göz önüne alınır.
  • Genellikle yetişkinler günlük doz olarak 20 mg ile ilaç kullanımına başlar. Birkaç hafta içerisinde hastanın verdiği tepkilere göre günlük 20-60 mg arasında bir doz uygulanmaya başlanabilir. Günlük alınabilecek maksimum doz ise 80 mg’dır. Yeme bozukluklarının tedavisinde ise başlangıç dozu daha da yüksek olabilir.

 

Erişkinlerde kullanım;

 

Bulimia nervoza: 

Tavsiye edilen kullanım 3 defa olacak şekilde günde birer kapsül veya birer ölçek (20mg+20mg+20mg) (5ml+5ml+5ml) veya bir defa olacak şekilde üç kapsül veya üç ölçek (60mg) (15ml) tir.

 

Depresyon halinde;  

Doktorunuz tarafından tedaviye başlandıktan itibaren 3-4 haftalık süre içerisinde dozaj miktarı maksimum kademeli olarak 60 mg ya da 3 ölçek (15ml) e çıkarılabilse de, tavsiye edilen kullanım günde bir ölçek veya bir kapsüldür (20 mg) (5ml). Depresyon hastalarında yapılacak tedavinin kesin sonucu 6 ay kadar sürebileceği için ilacı başladıktan sonra etki alamama ve doktor tarafından kademeli olarak en uygun olan düşük dozun bulunması için arttırma gayet normaldir. İlk haftalarda etki alamama durumunda doktorunuzun önerdiği dozlar dışında fazla kullanımdan kesinlikle kaçınmak gerekir. Keza depresyon hastalarında genellikle ilk haftalarda etki alınmaz.

 

OKB (Obsesif Kompulsif Bozukluk) Halinde:  

Doktorunuz tarafından tedaviye başlandıktan itibaren 2 haftalık süre sonrasında yapılacak olan değerlendirme sonucu maksimum 3 kapsül veya 3 ölçek (60mg) (15ml) e kadar kademeli olarak çıkarılabilse de, tavsiye edilen kullanım günde bir kapsüldür veya ölçektir (20 mg) (5ml). 

Doktorunuz eğer 10 hafta içerisinde etki alınamadığını görürse ilacın kullanımı için tekrar değerlendirme yapabilir.

 

PMDB ( Adet Öncesi Huzursuzluk) Halinde

Her adet döngüsünde kullanılacak şekilde, adet döngüsü başlamadan 14 gün önceden başlayarak adet döngüsünün ilk gününe kadar her gün 1 ölçek veya 1 doz kapsül (5ml) (20mg) tavsiye edilmektedir.


 

Prozac (Fluoksetin) kullanmadan önce bilinmesi gerekenler?

  • Prozac içerisindeki etken maddeler ve diğer yan maddeler yüzünden bazen alerjik durumlar ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda ise Prozac kullanımı risk oluşturacak durumlara sebep açabilir ve reçeteyi hazırlayan doktora bu durumlar bildirilmezse tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.  
  • Prozac kullanmadan önce reçeteyi yazan doktorunuza sahip olduğunuz doğuştan veya sonradan olan hastalıklarınızı detaylarıyla anlatmalı ve doktorunuzun önerisi dışında bir kullanımdan kesinlikle kaçınmalısınız. Özellikle ilaç kullanımı sırasında oluşabilecek sara (epilepsi) nöbetleri durumunda tedavi sona erdirilmelidir. Böbrek veya karaciğer fonksiyonlarında bozukluğunuz varsa doktorunuz buna göre doz ayarlayabilir. Diyabet durumunda kan şekeri kontrolünde bozukluk oluşabilir. Bu ve bunun gibi oluşabilecek durumlar sağlığınızı tehlike altına sokabileceği için doktor gözetimi dışında başka bir şekilde ilaç kullanımından kaçınılmalıdır.
  • Prozac gibi antidepresanların kullanımının çocuklarda ve 18-24 yaş arasındaki gençlerde intihar yönelimini arttırabilme ihtimali vardır; bunun için doktor gözetiminde kullanılması çok önemlidir. Bunun sonucunda reçeteyi yazan doktorunuz doz kullanımını arttırma/azaltma veya kesme şeklinde yapacağı işlemlerle ortaya çıkacak olan saldırganlık, intihara meyil ve huzursuzluk durumunu seyretmeli ve buna göre önlem almalıdır.
  • Prozac kullanımı sırasında hamileyseniz veya hamile kalmayı düşünüyorsanız doktorunuza bu konuyu danışmanız gerekmektedir (bkz. Prozac hamileler tarafından kullanılabilir mi?). Eğer Prozac kullanımı sırasında çocuğunuzu emziriyorsanız bunu da doktorunuza danışmanız gerekir (bkz. Emziren anneler Prozac kullanabilirler mi?).
  • Prozac kullanan ve manik-depresif hastalığı olan bazı hastalarda manik faz durumu yaşanabilir. Bu durumda; yersiz bir mutluluk ve aşırı fiziksel aktiviteyle, ani değişim geçiren duygudurum halleri yaşanabilir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız doktorunuza danışınız.
  • Daha önceden kendinize zarar verme düşünceniz olduysa ve/veya genç bir yetişkinseniz (yapılan klinik deneylerde 25 yaşın altı) bu hallerde daha yüksek ihtimallerde, ilaç kullanımının ilk haftalarında intihara meyil, depresyon ve anksiyete bozukluğunda ilerleme,  eğer depresyondaysanız ve/veya anksiyete bozukluğunuz varsa, bazen kendinize zarar verme veya intihar etme düşünceleriniz olabilir. Bu durumlar antidepresan ilk kullanılmaya başlandığı 2 haftada artabilir veya sonradan da artış gösterebilir. Çünkü bu ilaçların etkisini göstermeye başlaması, genellikle yaklaşık 2 hafta sürebilir bazen ise daha uzun bir zaman diliminde olabilir.  

 

Eğer, herhangi bir şekilde kendinize zarar verme veya intihar etme düşünceleriniz olursa, acilen doktorunuza başvurunuz veya en yakın hastaneye gidiniz.

 

Eğer kendinize zarar verme veya intihar düşünceleriniz olursa, derhal doktorunuza başvurmanız veya en yakın sağlık kuruluşuna gitmeniz önemlidir.


 

Prozac (Fluoksetin) kaç mg ? Kutusunda kaç tane vardır?

-20 mg’lık tabletli halinde 24 kapsül

-20 mg’lık şurup halinde ise 70 ml sıvı vardır

 

Prozac (Fluoksetin) çocuklarda kullanılabilir mi?

Antidepresan grubu ilaçların kullanımı genellikle 18 yaşından küçük ergen ve çocuklarda önerilmemektedir. Antidepresan ilaçları 18 yaşından küçük çocuklarda ve 24 yaşından küçük gençlerde intihara meyil ve intihar düşüncelerini arttırma riskini diğer gruplardan daha fazla barındırır. Bu yaş grubundaki insanlar antidepresan kullanımı sırasında agresyon ve buna benzer saldırganlık hareketlerinde bulunabilirler. Yapılan klinik araştırmalar bu yaş grubu insanların, antidepresan kullanımında büyüme, olgunlaşma, gelişim gibi önemli periyotlarında ne gibi etkilerin olabileceğini güvenli olarak önümüze koyamamıştır. 18 yaşından küçük çocuklar ve ergenlerde kullanım önerilmese de doktorunuz tarafından en uygun tedavi şekli bu görülürse ve kullanıma başlanırsa, ileride oluşabilecek her türlü intihar düşüncesi ve teşebbüse veya agresyon, saldırganlık vb. olayların gelişimini doktorunuz ve aile üyeleri olarak yakından takip etmeniz gereklidir. 

 

Herhangi bir durumla karşılaşırsanız derhal doktorunuzla görüşünüz.

 

Prozac (Fluoksetin)’ın yaşlılarda kullanımı 

65 yaş üstü hastalarda genellikle reçeteyi hazırlayan doktorlar daha tedbirli kullanım öngörmekte ve buna göre doz arttırımını daha yavaş yapmaktadır. Tavsiye edilen günlük doz genellikle 2 ölçeği veya 2 kapsülü aşmamalıdır. Doktor tarafından çıkarılabilecek maksimum doz 3 ölçek veya 3 kapsüldür (15ml) ( 60mg).

 

Prozac (Fluoksetin) hamileler tarafından kullanılabilir mi?

Eğer hamileyseniz veya hamilelik planınız varsa Prozac kullanmaya başlamadan önce doktorunuza veya eczacınıza danışınız.

Doktorlar tedaviye başlarken oluşabilecek zararın, oluşabilecek yarardan daha fazla olabileceğini ön görürse tedaviyi bitirmek isteyebilir. Yapılan bir araştırmaya göre Prozac (fluoksetin) kullanan anne adaylarının yenidoğan çocuklarının, kullanmayan anne adaylarının yenidoğan çocuklarından doğum sonrasında çocukta oluşabilecek kalp sorunlarında daha riskli seviyede olduğu ortaya çıkmıştır. Hamilelik sırasında Prozac kullanılıyor ise doktorunuzla görüşerek yavaş yavaş bırakabilirsiniz. Bazı durumlarda ise doktorunuz hamilelik sırasında Prozac kullanımını önerebilir ve devam ettirebilir.

Hamileliğin son 3 ayında kullanılan Prozacın içerisinde bulunan fluoksetin gibi etken maddelerin, yenidoğan çocuklarda doğumdan sonra ilk 24 saatte yenidoğanda dirençli pulmoner hipertansiyon denilen, yenidoğan çocukta doğumdan sonra hızlı solumaya ve derinin mavi rengi andırmasına sebep olan tehlikeli bir hastalığın gerçekleşme riskini artırabileceği söylenmektedir.

 

Hamileliğin son safhasında kullanılan Prozac, öncesinde kanama bozukluğu geçmişiniz varsa doğum sonrasında şiddetli vajinal kanamanın riskinin artmasına sebep olabilir.

 

Eğer hamilelik sırasında ve/veya hamileliğin son safhalarında Prozac kullandıysanız ve yenidoğan çocukta bu etkileri gözlemlerseniz derhal doktorunuza başvurunuz;  titreme, sürekli ağlama, uyku sırasında veya emmede sorunlar, kas  zayıflığı, irritabilite (uyarılara karşı aşırı duyarlı olma durumu)

 

Prozac kullanımı sırasında hamile olduğunuzu farkederseniz derhal doktorunuza veya eczacınıza danışınız.

 

Emziren anneler Prozac (Fluoksetin) kullanabilir mi?

Fluoksetin gibi SSRİ inhibitör grubu ilaçlar anne sütü ile çocuğa geçebilmektedirler. Eğer emziren bir anneyseniz ilacı kullanmadan önce kesinlikle doktorunuza veya eczacınıza danışın. Sütten geçen fluoksetin çocuklarda yan etkilere sebep olabilir ve tehlikeli sonuçlara sebep olma riski vardır. Gerekli durumlarda doktorunuz ilacınızın dozunu ayarlayabilir.

 

Prozac (Fluoksetin) bağımlılık yapar mı?

Prozac SSRİ inhibitör grubundan bir antidepresandır ve halk arasında yanlış olarak bilindiği gibi antidepresanlar bağımlılık yapmazlar. Genellikle her hastada görülmese de bazen antidepresanın ani bırakılması veya tedavinin sona erdiği durumlarda kullanma ihtiyacı veya kullanma arzusu bunun yanında kesilme etkileri görülebilir. Doktorlar genellikle tedaviyi bitirirken veya ilacı bırakma halinde yavaş yavaş bırakma şeklini önerirler çünkü aksi halde az önce bahsettiğimiz kesilme belirtileri; baş dönmesi, huzursuzluk, saldırganlık veya düşmanlık, uykusuzluk ve uyku problemleri, iştahsızlık, baş dönmesi ve karıncalanma vb. belirtiler ortaya çıkabilmektedir. 

Ne kadar antidepresan kesilmesi dediğimiz durum bağımlılık sonrası belirtilere benzese de uyuşturucu gibi zararlı maddelerin beyindeki uzun vadeli yaptığı zararlı kimyasal değişiklikler antidepresanlarda ortaya çıkmaz. Bundan dolayı antidepresanlar bağımlılık yapıcı maddeler değillerdir.

 

Prozac (Fluoksetin) cinsel işlev bozukluğuna sebep olur mu?

Prozac gibi SSRİ grubu antidepresan ilaçları cinsel işlev bozukluğuna sebep olabilirler.

Bazı durumlarda ise ilaç kullanımı bitmesine rağmen cinsel işlev bozukluğu ortaya çıkabilmektedir.

Bunlar arasında yaygın olarak; cinsel birleşme sırasında devam etmek için gerekli sertliğin sağlanamaması, cinsel dürtüde azalma, sebebi bilinmeyen vajinal kanamadır. Yaygın olmayan şekilde; Tedavi bittikten sonra bile bazen oluşabilecek orgazmla alakalı veya bunun gibi  cinsel problemlerdir.

 

Prozac (Fluoksetin) kilo aldırır mı?

Normalde Prozac Bulimia Nervoza (yeme bozukluğu) hastalığında kullanılır ve bu hastalığın neticesindeki aşırı kilo kaybını engellemeyi amaçlar. Ne kadar ilacın istenilen etkilerinden birisi kilo aldırma olsa da, yaygın olan yan etkileri arasında iştahsızlık, acıkmama ve buna bağlı kilo kaybı etkileri de görülmektedir.

 

Prozac (Fluoksetin) uyku yapar mı?

Prozac, uyku yapmanın aksine çok yaygın yan etkilerinde uykusuzluk ve sersemlik etkilerine sahiptir. Yaygın yan etkilerinde ise uyku sorunları, olağandışı rüyalara sebep olabilmektedir.

 

Prozac (Fluoksetin) ne kadar sürede etki eder?

Prozac SSRİ grubu bir antidepresandır ve bunun gibi antidepresan ilaçlarının kullanımlarında genellikle ilk 2 haftada etki alınmaktadır. Bazı durumlarda ise ilk haftalarda etki görülemeyebilir. Kesinlikle etki alamadığınız takdirde ilaci kendi kararınızla bırakmaya çalışmayınız. İlacın etkisi hakkında doktorunuza danışınız. Tavsiye edilen tedavi süresi genellikle 6 aydır.

Özellikle bu ilacın tedavisinde kullanıldığı depresyon hastalarında istenilen iyileşme hali 6 aylık süreyi bulabilmektedir. OKB (Obsesif Kompulsif Bozukluk) hastalıklarında ise genellikle 10 hafta içerisinde etki alınmaktadır. Eğer 10 hafta içerisinde bir etki alınamazsa doktorunuzun tekrardan Fluoksetini değerlendirmesi gerekmektedir.

 

Prozac (Fluoksetin) reçetesiz alınabilir mi?

Prozac beyaz reçeteli bir ilaç olup SSRİ grubu bir antidepresandır ve reçete olmadan, uzman hekim raporuna sahip olmadan alınamazlar

Antidepresan ve buna benzer ilaçları reçeteniz olmadan temin etmeye çalışmamalı ve uzman hekim raporu olmadan kullanmaktan kaçınmalısınız. Aksi halde hayati risk teşkil edecek durumlar ortaya çıkabilmektedir.

 

Prozac (Fluoksetin) aile hekimi tarafından yazılabilir mi?

2018 yılından önce SSRİ grubu gibi antidepresan olan bazı ilaç gruplarını aile hekimleri yazabilse de 2018 yılından sonra sadece uzman psikiyatri hekiminin raporunun varlığı halinde sadece 2 kutuya mahsus ilaç yazma yetkileri bulunmaktadırlar. Aile hekimleri sadece halihazırda tedavisi devam eden hastalara uzman hekimi raporu varlığında ilaç reçete edebilmektedirler, keza kendileri hiçbir şekilde tedavi başlatmaya yetkili değildir. 

Raporun varlığı halinde aile hekimleri, trisiklik grubu , tetrasiklik grubu ve SSRI grubu antidepresanları yazabilir.

 

Prozac (Fluoksetin) hangi durumlarda dikkatli kullanılmalıdır?

Prozac’ı aşağıdaki durumlarda dikkatli kullanınız:

 

  • Diyabet hastalığına sahip hastalarda reçeteyi yazan doktor insülin dozunu ayarlamak isteyebilir.
  • Hamileliğin son safhasında kullanılan Prozac, öncesinde kanama bozukluğu geçmişiniz varsa doğum sonrasında şiddetli vajinal kanamanın riskinin artmasına sebep olabilir.
  • Sara (epilepsi) hastalığı olan bireylerde ilaç kullanımı sırasında nöbetler ilk kez yaşanır veya sıklaşırsa ilacın alınmaması ve doktora derhal başvurulması gerekmektedir.
  • Karaciğerle alakalı bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuz bu ilacın dozunu ayarlamak isteyebilir.
  • Mani halinde yaşanan anormal iyi hissetme ve hareketlilik halini önceden geçirdiyseniz veya ilaç kullanımı sırasında manik atak geçiriyorsanız doktorunuz ilaç kullanımını kesebilir.
  • Yaygın bir şekilde elektrik yardımıyla yapay kasılma tedavisi görüyorsanız (Elektrokonvülsif Tedavi)
  • Göz içi basıncının artması (glokom) yaşadıysanız.
  • Halihazırda kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız.
  • İstirahat durumunda düşük kalp atım hızı yaşadıysanız
  • Kalp sorunlarınız varsa
  • İdrar söktürücü ilaç kullanıyorsanız (özellikle yaşlılarda) ve/veya uzun süren kusma ve ağır ishal sonucunda tuz kaybı yaşadıysanız
  • Tamoksifen (meme kanseri için kullanılan ilaç) kullanıyorsanız
  • Bazı durumlarda akatzi denilen yerinde duramama ve oturamama durumu yaşanabilir, huzursuzluk hissi yaşanabilir. Bu durumlarda ilacın dozu arttırılmamalıdır.
  • Bazı durumlarda nöroleptik  malign  sendrom veya serotonin sendromu yaşıyor olabilirsiniz. Bu sendromlarda; kaslarda  sertlik, zihinsel durumunuzda değişiklik, ateş, titreme, aşırı huzursuzluk ve aşırı hassasiyet gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ne kadar nadir görülen durumlar olsa da belirtiler fark edildiği anda doktora başvurulmalıdır. İlaç kullanımını doktor bitirebilir.

 

Eğer daha önce kendinize zarar verme düşünceniz olduysa veya genç bir yetişkinseniz (klinik deneylerde 25 yaşın altındaki bireyler), ilaç kullanımının başlangıç döneminde intihar eğilimi, depresyon ve anksiyete bozukluğunun ilerlemesi gibi durumlar daha yüksek olasılıklıdır. Ayrıca, eğer depresif veya anksiyeteli bir durumdaysanız, bu etkilerin riski daha da artabilir. Bazı durumlarda intihara meyil ve intihara teşebbüs riskleriniz daha yüksek olabilir. Bu durumlar antidepresan ilk kullanılmaya başlandıktan sonra 2 haftada artış gösterebilir veya sonradan da artış gösterebilir. Çünkü bu ilaçlar genellikle 2 hafta süreyle etkisini göstermeye başlar. Bazen ise daha uzun bir zaman diliminde olabilir. Bu süre zarfında depresyon veya anksiyete belirtilerinde bir artış yaşanabilir. Aynı şekilde, daha sonra da ilaç kullanımının devam etmesiyle bu belirtilerde artış gözlenebilir. Bu nedenle, antidepresanların etkisini tam olarak göstermesi zaman alabilir ve bu süre içinde yakın takip ve destek önemlidir.

 

18 yaşından küçük çocuk ve ergenlerde Prozac kullanımı önerilmez, Prozac’ın çocuklar veya ergenler üzerinde büyüme, gelişim, ruhsal gelişim gibi olgularda uzun sürekli etkileri güvenli olarak bilinmemektedir.

 

Yukarıda bahsedilen olaylardan herhangi biriyle karşılaşırsanız veya karşılaştıysanız derhal doktorunuzla bu konuyu görüşün.


 

Prozac (Fluoksetin) hangi durumlarda kullanılmamalıdır?

Prozac’ı aşağıdaki durumlarda kullanmayınız.

 

  • Tiyoridazin içeren ilaç tedavisi görüyorken Prozac’ı  bırakırsanız takibindeki 5 gün boyunca tiyoridazin içeren ilaçları kullanmayınız. Prozac ile birlikte tiyoridazin içeren ilaç kullanımında ciddi kalp ritmi sorunlarına sebep olduğundan ani ölümlere yol açar.
  • İlacın bileşenlerine (fluoksetine gibi) karşı bir alerjiniz varsa. Vücutta döküntü, kaşıntı, dudaklarda ya da yüzde şişme yahut nefes darlığı gibi farklı alerjik reaksiyonlar görülürse ilacı almayı bırakın ve hemen doktorunuzla bu durumu paylaşın.
  • İçeriğinde pimozid bulunan antipsikotik etkili ilaçlar kullanıyorsanız. 
  • Depresyon tedavisi için İproniazid gibi geri dönüşsüz, seçici olmayan MAOİ ilaçları kullanıyorsanız, çok ciddi, ölümcül reaksiyonlar ortaya çıkabilir.  Geri dönüşsüz, seçici olmayan MAOİ tedavisi görüyorsanız, tedavinizin bitmesnin üzerinden en az 2 hafta süre geçtikten sonra Prozac kullanmaya başlayabilirsiniz. Prozac kullanımını bıraktıktan sonra en az beş hafta süre geçmeden geri dönüşsüz, seçici olmayan MAOİ’lerinden  hiçbirini kullanmayınız. Uzun bir dönem boyunca ve/veya yüksek dozda Prozac tedavisine başlayacaksanız doktorunuz 5 haftalık sürecin uzatılmasını söylemelidir. 

 

Kalp yetmezliği tedavisi için metoprolol kullanıyorsanız kalp ritminin olağandan çok yavaşlamasında artış olma riskinden dolayı doktorunuza başvurmadan bu ilacı kullanmayınız.

 

Yukarıda yazan durumlardan herhangi birisi başınıza geldiyse veya şu an geliyorsa Prozac’ı kullanmayı bırakın ve derhal doktorunuza başvurun.

 

Prozac (Fluoksetin) aç haldeyken mi kullanılır, tok haldeyken mi kullanılır?

İsterseniz yemekle beraber ya da yemekten ayrı olarak kullanabilirsiniz. Aç veya tok olmanız farketmez. Sadece bu ilacı kullanırken alkol tüketmemeniz gerekir.

 

Prozac (Fluoksetin) hangi ilaçlarla beraber kullanılmaz?

Halihazırda herhangi reçeteli veya reçetesiz bir ilaç kullanıyorsanız veya yakın zamanda kullandıysanız Prozac’a başlamadan önce doktorunuza veya eczacınıza hepsini bildiriniz.

 

Aşağıdaki ilaçları kullanıyorsanız veya kullandıysanız Prozac kullanmayanız veya doktorunuza derhal bildiriniz.

 

  • Kalp yetmezliğinden dolayı metoprolol kullanılırsa kalp ritminin çok yavaşlama riski olabilir.

 

  • Eğer geri dönüşsüz, tranilsipromin gibi seçici olmayan MAOİ’lerin tedavisini alıyorsanız, tedavinin bitiminden 2 hafta geçtikten sonra Prozac kullanmaya başlayabilirsiniz.
  • Prozac kullanmayı bırakınca en az 5 hafta boyunca geri dönüşsüz seçici olmayan MAOİ’lerden herhangi birini kullanmayınız.Eğer doktorunuz Prozac tedavisi için yüksek doz önerdiyse, bu sürenin 5 haftadan daha uzun olmasını doktorunuz önerebilir.

 

Prozac aşağıdaki ilaçlarla etkileşim gösterebilir:

Tamoksifen (Meme kanserinde kullanılır);   Prozac’ın kullanımında bu ilacın kan düzeyi seviyelerinde etkisi olabilir ve ilacın etkisini azaltabilir. Doktorunuz bu ilacın kullanımında farklı antidepresan tercihinde bulunabilir.

 

  • Metiltiyoninyum klorür,moklobemid, linezolid ve bu ilaçlara benzer MAOİ-A grubu ilaçlar: Doktorunuz MAOİ-A tarzı ilaçların, Prozac ile kullanımında serotonin sendromu gibi ciddi ve ölümcül risklerin ortaya çıkmasını engellemek için doz ayarlaması yapabilir veya bu ilaçların kullanımından sonra Prozac kullanımına başlatmak isteyebilir.
  • Mekitazin (alerji ilacı); Prozac ile beraber kullanımda kalbin elektriksel aktivitesini etkileyebilir.
  • Fenitoin (sara için kullanılır); Prozac ile birlikte kullanımda kan seviyesindeki düzeylerinde etki olabileceğinden dikkatli kullanılmalıdır.
  • St.John’s Wort (Sarı kantaron), lityum, tramadol (şiddetli ağrı kesici) , selejilin, triptofan ve triptanlar (migren ilacı); Prozac’la beraber kullanıldığında aşırı serotonin üretimi riski artar. Bunun yanında lityum ilacı ile kullanımda doktorunuz ilaç sıklıklarını düzenlemek isteyebilir.
  • Antimikroiyal ajanlar (bmoksifloksasin, pentamidin,sparfloksasin,eritromisin iv vb.), kalp ritmine etkilerinden dolayı Sınıf IA ve III antiaritmikler, fenotiyazin türevleri, pimozid, antimalaryal tedavi(sıtma), haloperidol gibi antipsikotikler, trisiklik antidepresanlar, halofantrin, bazı antihistaminikler (mizolastin,astemizol). Bu ilaçların Prozac ile beraber kullanımı kalp elektriksel aktivitesinde değişiklikler yapabilir.
  •  İltihab, ağrı ve ateş için kullanılan non steroidal antienflamatuar ilaçlar (ibuprofen  ve  diklofenak vb.), anti-koagülanlar (varfarin vb.), aspirin tarzı kanı sulandıran diğer ilaçlar (klozapin gibi).  Bu ilaçlar Prozac ile kullanımı sırasında kan seviyelerinde etkilenme yaşayabilirler. Özellikle varfarin kullanımı sırasında doktorunuz yakından takip etmek isteyebilir ve doz ayarlaması yapabilir.
  • Siproheptadin (alerji ilacı); Prozac’ın etkisini azaltabilir.
  • Okskarbazepin, Desmopresin, Karbamazepin gibi sodyum düzeylerini azaltan ve idrarda artışa sebep olan ilaçlar; Bu ilaçların Prozac ile beraber kullanılmasından dolayı kandaki sodyum seviyesi çok düşebilir.
  • Tramadol (şiddetli  ağrı  tedavisi  için)  veya  fenotiyazin ya da butirofenon gibi antipsikotikler, Prozac gibi selektif serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar), trisiklik antidepresan gibi antidepresanlar,  meflokin, bupropion veya klorokin (sıtma);  

Prozac bu ilaçlarla beraber kullanıldığında nöbet geçirme riskini yükseltebilir.

 

  •  Karbamazepin (sara tedavisi için), Trisiklik veya Atomoksetin antidepresanlar
    (amitriptilin,imipramin ve desipramin vb.), kalple ilgili durumlarda kullanılan Nebivolol, Enkainid, Propafenon, veya Flekainid,  Risperidon (şizofreni tedavisinde kullanılır); Prozac ile beraber kullanımda kandaki seviyelerinde etkilenme olabilir.

 

Yukarıdaki ilaçları kullanıyorsanız veya kullandıysanız Prozac tedavisine başlamadan doktorunuza veya eczacınıza danışınız.

 

Prozac (Fluoksetin)’in yan etkileri nelerdir?

Yan etkiler şu şekilde sıralanmıştır:

 

Çok yaygın: 10’da 1 kullanıcıdan daha fazlasını etkileyen.

Yaygın: 100’de 1-10 kullanıcıyı etkileyen.

Yaygın olmayan: 1000’de 1-10 kullanıcıyı etkileyen. 

Seyrek: 10000’de 1-10 kullanıcıyı etkileyen. 

Bilinmiyor: eldeki verilerle yaygınlığı tahmin edilemeyen.

 

Aşağıdaki yan etkilerle karşılaşırsanız derhal Prozac kullanmayı bırakınız, en yakın acile gidiniz veya doktorunuzla görüşünüz !!

 

  • Kendinize zarar verme ya da intihar gibi fikirleriniz varsa,
  • Huzursuzluk hissediyorsanız ve sürekli hareket halinde olmak istiyorsanız ya da oturamıyorsanız, akatizi durumu oluşmuş olabilir; kullandığınız Prozac’ ın dozunu artırmanız daha kötü hissetmenize sebep olabilir.
  •  Cildinizde farklı deri reaksiyonları gözlemlerseniz ya da cilt renginizde kırmızılaşma oluşursa veya cildiniz kabarıyorsa ya da soyulma oluştuysa. 
  •  Ciddi bir alerjik reaksiyon gözlemlenirse örneğin nefes darlığı gibi, vücudunuzda çok yoğun döküntü oluşursa ya da kaşıntı olursa, dilde/dudaklarda şişme olursa veya boğazda hırıltı olursa

Belirtilen durumlar çok önemli yan etkilerdir. Eğer herhangi birini gözlemlerseniz, Prozac’ a karşı ciddi bir alerjiye sahipsinizdir.  Bu durumda acil tıbbi müdahale veya hastanede müşahede altında tutulmanıza gerek olabilir. 

 

Bazı hastalarda aşağıdaki yan etkiler görülebilir:

 

  • Kalp ritminin düzeninde anormalliğin belirtisi olan ayağa kalkınca baş dönmesi veya çökme, bayılma, hızlı ve düzensiz kalp ritmi gibi kalp sorunları
  • Aşırı gerginlik ve aşırı hassasiyet
  • Erkeklerde ağrılı ya da uzun süreli sertleşme
  • Serotonin sendromu olarak bilinen; solunum hızında ya da kalp ritminde artış sebebiyle nedensiz ateş, terleme, kaslarda sertlik ya da titreme, zihin bulanıklığı, aşırı gergin olma ya da seyrekte olsa uyku hali gibi çeşitli durumların oluşması 
  • Çoğunlukla yaşlı insanlarda ve idrar söktürücü kullanan yaşlı kişilerde güçsüzlük, zihin bulanıklığı ya da uyuşukluk 

 

Belirtilen durumların hepsi ciddi yan etkilerdir. Acil tıbbi müdahale gerekebilir.

 

Çok Yaygın Yan Etkiler:

  • Yorgunluk
  • Baş ağrısı
  • Uykusuzluk
  • Bulantı, mide bozukluğu, ishal

 

Yaygın Yan Etkiler:

  • Kilo kaybı, acıkmama
  • Konsantrasyon zayıflığı
  • Cinsel problemler ya da cinsel dürtüde azalma (cinsel sertleşmenin devamlılığında zorluk)
  • Endişe, sinirlilik
  • Sersemlik
  • Huzursuzluk 
  • Al Basması
  • Açıklanamayan vajinal kanama
  • Kontrol altında tutulamayan titreme hareketleri
  • Gergin hissetme
  • Olağandışı rüyalar, uyku sorunları 
  • Uykusuzluk ve Yorgunluk
  • Sık idrara çıkma
  • Tat alma duyusunda farklılık
  • Aşırı terleme
  • Görmede bulanıklık
  • Kalp atışında hızlanma ve düzensizlik hissi
  • Kaşınma, döküntü, kurdeşen 
  • Üşüme ya da titreme hissi
  • Esneme
  • Kusma, hazımsızlık
  • Ağızda kuruluk
  • Eklemlerde ağrı

 

Yaygın Olmayan Etkiler:

  • Tedavi durdurulduktan sonra bazen devam edebilen orgazm problemleri ve cinsel sorunlar
  • Diş gıcırdatma
  • Anormal bir mutluluk hissetme
  • Kendine yabancılaşma duygusu
  • Hafızada zayıflık
  • Tuhaf düşünme
  • Kendine zarar verme veya intihar düşüncesi
  • Kulak çınlaması
  • Vücutta istemsiz hareketler ya da denge veya koordinasyonla alakalı sorunlar, kas seyirmesi
  • Burun kanaması
  • Göz bebeklerinde genişleme
  • Tansiyon düşüklüğü
  • Nefes aralıklarında kısalma
  • Soğuk terleme
  • Yutmada zorluk çekme
  • Saçta dökülme
  • Deride bere oluşumuna eğilim
  • Deride nedeni belli olmayan çürüme ya da kanamaya bağlı kızarıklıklar
  • İdrara çıkmada güçlük çekmek
  • Soğuk ya da sıcağa karşı hassasiyet
  • Karaciğer test sonuçlarında anormallik

 

Seyrek Yan Etkiler:

  • Kafa karışıklığı (konfüzyon)
  • Nöbetler
  • Vaskülit (kan damarları iltihabı)
  • Kekeleme
  • Beyaz kan hücre sayısında azalma
  • Sarılık
  • Güneşe hassasiyet
  • Çürüme veya kanama riskini artıran trombositlerde azalma
  • Tipik olmayan saldırgan davranışlar
  • Yemek borusunda ağrı
  • Kas ağrısı
  • Dudak ve/veya boğaz, yüz, boyun çevresinde hızlı şişme
  • İdrar boşaltımında zorluk
  • Saldırganlık
  • Panik ataklar
  • Halüsinasyonlar
  • Akciğer problemleri
  • Memelerden süt gelmesi
  • Kanda tuz seviyelerinde düşüklük

 

Prozac (Fluoksetin)’i gereğinden çok (doz aşımı halinde) kullanırsanız ne olur?

İlacı gereğinden fazla kullandıysanız derhal doktorunuzla, eczacınızla durumu görüşünüz veya çok fazla kullanım halinde en yakın hastanenin aciline başvurunuz. Acil servise giderken yanınıza ilacın kutusunu veya şişesini almayı ihmal etmeyiniz.

 

Fazla kullanım halinde şu belirtiler ortaya çıkabilir; nöbetler, kalp durması, kalp atışlarında  düzensizlik, bulantı, kusma, koma, ruhsal bozukluklar ve akciğer bozuklukları.

 

Bu belirtiler ile karşılaşırsanız veya fazla doz kullandığınızı düşünüyorsanız, bir yan etki görmeseniz bile en yakın acil servise başvurun veya doktorunuza durumu bildirin.

 

Yazar
Avatar
Şebnem Akı KaraoğluUzman Psikolog2 Eylül 2021
0/1500
Yorumlar

Henüz yorum yapılmadı

Henüz yorum yapılmadı